Корупцијата ја урива довербата на граѓаните во нивните демократски институции и правната држава, штетна e за економијата и им одзема на јавните власти даноци кои им се потребни. Секоја година корупцијата и одзема на европската економија 120 милијарди евра.
Ова е наодот на извештајот на Европската комисија (ЕК) за феноменот на корупцијата во сите 28 земји членки на ЕУ.
Според комесарката за правда Сесија Малстром “земјите членки направиле многу во последните години за борба против корупцијата но извештајот покажува дека напорите не се воопшто доволни”, рече таа на прес конференција во Брисел.
Овој извештај е прв од ваков вид. Тој не прави топ листа на земјите според степенот на корупција но ги набљудува најзначајните пропусти во борбата против овој феномен.
Така, извештајот констатира дека внатрешните контроли на процедурите во јавната администрација не се доволно добри а правилата за конфликт на интереси се разликуваат од една до друга земја исто како и казните и судските постапки. ЕК констатира исто така дека земјите членки не поседуваат глобални статистики за корупцијата што ја оневозможува ЕК да прави споредби и да евалуира.
Во многу земји членки проблем е интегритетот во политичкиот живот. Во многу земји исто така не постои правилник за однесување кој би спречувал корупција а и таму каде што тој постои неговата примена не е силна. Многу пропусти се забележани и во финансирањето на политичките партии. Секторот во кој најчесто се забележува корупцијата се тендерите.
Според статистиките на Евробарометарот, 76 отсто од Европјаните сметаат дека корупцијата е распространет феномен. Осум проценти велат дека биле сведоци на чин на корупција.
Во извештајот силна критика има за Бугарија. Тој вели дека борбата против корупцијата е приоритет за Бугарија. Но, корупцијата е понатаму е широка. ЕК и препорачува на Софија да ги заштити своите институции за борба против корупцијата од политичко влијание и да нивно чело да става луѓе на транспарентен начин. Евробарометарот пресметал дека 84 отсто од Бугарите се уверени дека во нивната земја корупцијата е насекаде, 11 отсто велат дека во изминатата година биле сведоци или им била побарана коруптивна акција а само 9 отсто од Бугарите сметаат дека има доволно судски истраги кои го спречуваат луѓето да имаат коруптивна пракса. Овој процент а најмал од сите 28 земји членки.
Во Грција и Италија каде 99 односно 97 отсто од граѓаните сметаат дека корупцијата е широко распространета.
Најдобри резултати, без изненадување покажуваат државите од северот на Европа.
За најновата земја членка Хрватска заклучок е дека се вложени напори за борба против корупцијата но повеќе е работено на нејзино сузбивање отколку на спречување. ЕК препорачува статегија за спречување на корупцијата во јавните набавки и здравството. Бројот на Хрватите кои сметаат дека кај нив многу корупција е висок – 94 отсто. Во хрватските фирми дури 81 отсто сметаат дека корупцијата им создава пречки во работата.
ЕК ветува дека ваков нов извештај ќе направи за две години.
Најдобри резултати, без изненадување покажуваат државите од северот на Европа.
За овој сегашен документ беше најавено дека тој ќе ја мери и корупцијата во институциите на ЕУ но тоа не најде место во извештајот. Порталот ЕУОбсервер го цитира портпаролот на ЕК кој вели дека на оваа тема ЕК ќе се наврати подоцна за да биде сигурна дека евалуацијата на корупцијата ќе биде објективна.
Комесарката Малстром минатата година изјави дека корупцијата во институциите на ЕУ е исто така проблем кој треба да биде сфатен сериозно.