Оваа колумна требаше да биде посветена на нешто друго, но во последен момент се предомислив, едноставно не можам да ги заобиколам тие што им треба помош. Болните од рак повторно се без цитостатици. Додека на Клиниката за онкологија стигне едниот го снемува другиот цитостатик. Сега се на цедило тие со рак на дебело црево, за две недели ќе снема уште три цитостатика, резервите се трошат.
Најтешко болните се принудени да ги купуваат, да даваат по 100 -200 евра месечно за лекови иако клиниката е должна да ги обезбеди. Не зборуваме за современа цитостатска терапија од 2000 до 3000 евра месечно, која секој од нив очајно сака да ја има за да си го продолжи или спаси животот, туку за лекови за кои државата одлучила дека се по терк на македонскиот граѓанин, поевтини. Но и нив ги нема!
Кој може да си дозволи да ги купи со овој стандард, со малите плати, ниските пензии, невработеноста, стечајните работници, кој може да плати за еден лек 100 евра месечно? А, каде е другата терапија? Витамините и силната храна која треба да се зема поради хемотерапијата? Речиси никој во оваа држава не може да си го дозволи тоа. А, каде се сметките за струја, вода, парно, можеби кирија или кредит? За лихвари да не зборуваме. Многу од болните заглавија кај нив.
Пред извесно време ми се јави една жена, чија состојба не можам да ја наречам очајна, туку многу повеќе од тоа. Сакаше да ме извести дека го нема цитостатикот што и е неопходен. Нејзините зборови уште ми одекнуваат во главата. „Немам пари да го купам лекот, ама и така мојот живот не вреди 100 евра“, рече разочарано. Се направив дека не ја слушнав па, таа повтори:„ Мојот живот не вреди во оваа држава“. Не знам дали е уште жива, но знам дека ужасно беше во право. Животот на македонскиот граѓанин не вреди ни пет пари. Кога еден ден ќе се разбудиш во некоја болничка соба и сфатиш дека имаш тешка болест, остануваш сам со sидовите на таа соба. И со својата тага! Се друго зависи од политиката во здравството. Лекови ќе добиеш ако има, ако не оди купи си, се разбира доколку имаш пари. Ајде, што на тендерот се одбрани најевтините, од индискиот и кинескиот пазар, ама и нив ги нема.
Деновиве му се јавив на директорот на Клиниката за онкологија, го прашувам до кога вака. Повторно се правда со Советот за јавни набавки. Тендерот го враќале три пати. Лекови нема, залихите се трошат. Образложението од Советот било дека не треба да се возбудуваат бидејќи „ нема елементарна непогода, односно, нема земјотрес и поплава и дека ништо не е итно“! Замислете, не е ништо итно, а болни од рак умираат затоа што нема цитостатици!
Истата приказна ја раскажуваат и на другите клиники, немаат лекови бидејќи Советот им ги враќа тендерите, велат членовите не разбирале медицински термини, се фаќале за милилитри на некој лек и слично. За сето ова, директорите не се осудуваат да се пожалат, се нервираат, ги праќаат пациентите сами да си купуваат лекови, ама не смеат јавно да кажат бидејќи се партиски поставени, нели?
Советот за јавни набавки е формиран во 2013 та година, за како што рекоа во Владата, да се зголеми транспарентноста и квалитетот при избирање на најдобрата и најповолна понуда. Од минатата година ова тело е под директна ингеренција на Владата. Значи, се знае се, секој производител, секој лек, цената, милилитрите. Ама, не се знае медицината и што значи тој лек за болните!
Меѓу петте члена на Советот, нема ниту еден лекар или фармацевт,составен е од двајца правници и тројца економисти. За тоа, на кој начин некои од нив се нашле во ова тело, нема да пишувам. Само ќе додадам дека членовите на овој Советот имаат повисоки плати дури и од претседателот на државата, претседателот на Собранието и премиерот. За овие три години, тие се недостапни за нас новинарите.
Ниту една друга земја во Европа нема вакво тело, во Македонија власта го измисли за да има се во свои раце. Дури и животот на болните!