Извртувајќи го целиот дискурс до површниот, но опасен заклучок: дека Македонците имаат примарно право на одлучување за сериозни, политички теми за државата, а “останатите” етнички заедници, може да се грижат за сопствените етнички или локални теми.
Никица Корубин
Реторичкото прашање од насловот, кое ефективно според поведението и третирањето е крајно дискутабилно, не би требало да бара никаков одговор, доколку доследно и посветено се почитуваше уставот, уставната поставеност и уставната суштина, која уште на самиот почеток на уставот е кристално јасна – “Во Република Северна Македонија суверенитетот произлегува од граѓаните и им припаѓа на граѓаните.”
И тој статус на граѓанин е примарен, не само во однос на правата и обврските, туку и според “ставот” кој граѓаните го имаат за било кое прашање, каде етничката припадност е право кое мора да биде почитувано, а не “кантар, кој ја мери тежината” на искажаниот став.
Па, оттаму логично е дека “ставот”, на еден граѓанин, функционер или аналитичар е еднаков за било кое прашање, без разлика дали е тој искажан од Македонец или Албанец. Исто тежи. И на анкетите и во парламентот. И кога е веќе така, зошто се прави етничка “вивисекција”, во јавниот дискурс, во истражувањето на јавното мислење (анкетите) и особено во пропагандата?
И тоа разложување на ставот, потоа се користи како аргумент, за “легитимитетот” на одредени, клучни политички прашања, кои редовно “подлежат” на етнички мониторинг, со инсистирање на моноетничка (македонска) “дозвола” – Преспанскиот договор, Охридскиот договор, Договорот со Бугарија, преговарачката рамка.
Со директна суспензија на уставната поставеност, и особено на делегитимирање на еднаквоста на граѓаните. Зошто инаку, во една анкета, на било кое поставено прашање, а особено оние со длабока политичка импликација – е важно, дали тој одговор дошол од страна на Македонец, Албанец или Влав?
Какво тоа влијание има врз ставот за прашањето? Во засебни “светови” живеат, со различни услови и последици, па е битна етничката припадност за одговорот? Ако, другите параметри – возраст, образование, локација на живеење – имаат статистичка смисла и реално може да влијаат на одговорот, како етничката припадност влијае на прашањето, а според тоа го детерминира и легитимитетот на одговорот?
На пример, ако во една анкета, 70% од испитаниците се за ЕУ, каква врска има етничката припадност? Сите го даваат одговорот од позиција на иста држава, со исто услови и со исти перспективи или отсуство на истите? Или ако го проектираме ова “етничко” инсистирање на парламентот, и особено манипулацијата со уставните измени и Преспанскиот договор, каква врска има етничката припадност на пратениците, во однос на прашање кое ја определува меѓународната позиција на државата, и влијае подеднакво на животот на сите граѓани?
Како тоа пратениците Македонци, имаат повеќе право за одредени прашања од пратениците Албанци? И по која уставна логика, “мнозинството Македонци” го имаат ексклузивното право за политички одлуки, со меѓународни импликации? Во што “граѓанинот Македонец” има поголемо право од “граѓанинот Албанец” или “граѓанинот Турчин”; па се инсистира на привилегирана важност на неговиот глас – и во анкетите и во институциите на системот.
Извртувајќи го целиот дискурс до површниот, но опасен заклучок: дека Македонците имаат примарно право на одлучување за сериозни, политички теми за државата, а “останатите” етнички заедници, може да се грижат за сопствените етнички или локални теми.
Затоа што, токму на тоа се сведува суштинското уставно суспендирање, на граѓанската држава (со почитување на етничката припадност) – со темата за “идентитетските” прашања – каде всушност ефективно се блокира државата, граѓаните (и Македонци и Албанци и сите други): преку самопрогласеното “право” на ексклузивна одлука, само на Македонците. Или во име на Македонците.
И затоа веројатно, за сите истражувачи на јавното мислење и за сите аналитичари, и особено за сите политички инволвирани – активно и пасивно – далеку поинтересно треба да биде, при оваа брутална “етничка експлоатација” и дискриминаторска злоупотреба на уставната поставеност; зошто на граѓаните Македонци, позади параванот и шминката на “главни” во конструктот “една држава имаме, другите ако сакаат нека си одат” – им се става товарот и вината за сите (погрешни) одлуки и за себе и за сите други?
И така ставени во флоскулата “народот така сака” (во кое се подразбира дека “народот” се Македонците, затоа што другите се “малцинствата”), тие се двојно малтретирани – и од бруталната и наменска пропаганда (во која Македонците се јасен таргет), изложени на лаги и манипулации за прашања за кои потоа градат “став”; од позиција на “жртви”, и потоа последователно од улогата која ја добиваат во ова фиктивно сценарио за наводна супериорност, каде може за утеха да бидат “џелатите”. На сопствените и туѓи животи – по нивна вина.
Совршен параван за политичка амнестија и префрлање на вината, после целиот инжињеринг на јавниот дискурс, во кој нели народот со “правите информации”, обилно сервирани, слободно се изјаснува. Па, “народот” ли така сака, или граѓаните нешто сосема друго кажуваат?
Од Фејсбук ѕидот на авторката