Ако се обѕирнете околу себе, стравот беше тој што ги водеше овие луѓе низ животот, кој се состоеше до вчера во станување, работење, јадење, легнување. Се до умирање.
Овие луѓе, кои вие како што слушнавме, ги нарекувате будалетинки, човечиња, шиптаришта, морони, идиоти, комуњари… се плашеа од се: најмногу, тоа беше егзистенцијален страв, кој ги водеше кон страв од сопствената сенка додека чекореа со наведната глава и стравуваа дека се прислушувани, затоа и се плашеа да го соопштат своето мислење и шепотеа дури и дома, очекуваа дека ќе бидат отпуштени од работа, дека ќе бидат деградирани, малтретирани и ќе се изживувате врз нив на разни начини, им се заканувавте дека нема да имаат деца со вештачко оплодување ако не гласаат за вас, дека ја изгубиле она малку иднина ако не ве следат на митинзите, не ракоплескаат, не се окезуваат во болен грч ако не извикуваат со радост кога ќе ви се спомне името, стравот ги притискаше луѓето од говорот на омраза со кој владеевте со помош на медиумите, се плашеа дека ќе бидат сотрени, да ќе бидат фрлени сосе фамилија во ендек, дека ќе посакате да направите војна онака, во еден краток, неврзан разговор во кој одекнува демонско смеење.
И без да ве слушнеа во овие прислушувани разговори, го знаеја сопствениот крај. Тој јасно им беше соопштуван или го донесуваа заклучокот врз основа на вашата јавно обзнанувана богата историја на егзекуции, се разбира, не станува збор само за физички пресметки- кај многу луѓе беше убиена скромната желба некако да преживеат.
Мора да се признае, некои од нив го прифаќаа понижувањето со весел, скокотлив титрај во срцето, затоа што следуваше награда и почести: какво било вработување што отвора можност да добијат плата, некаде следуваа академски титули или можност да не бидат одземени со лустрација или друг вид дискредитирање, да се зграпчат функции или да се добие некакво наговестување за напредок во кариерата. И тие беа преполни со страв од вас, а денес тој им се зголемува, пропорционално со свесноста дека заслужуваат да изгубат се, затоа што добиле се, само заради подготвеноста да бидат корумпирани ако послушно молчат додека се ужасно понижувани.
Овој политички апартхејд траеше со години- во мрежата на теророт на власта беа испреплетени полицијата, судството и медиумите. Многу години подоцна, некои деца, средношколци, студенти, професори, работници, чиновници, се охрабрија. Бомбите на Заев имаат огромна улога, иако одлучувачката улога, тврдам, ја одиграа студентите и средношколците, кои којзнае зошто и како, покажаа дека ни најмалку не ви се плашат, тогаш кога маршираат за своите права, за којзнае како и зошто, не се плашат да се борат до последен здив.
Сега е доволно доцна да се бара од вас да направите било што, освен мирно да заминете. Тоа е единствениот пат кој ни преостанува на сите нас.