Зелено светло за старт на преговори за членство во ЕУ ќе има. Прашање е на време. Има голема веројатност тоа да се случи во јуни или најдоцна во септември, се разбира доколку на престојните европски избори не дојде до радикални промени во структурата на Европскиот парлемент.
Според последните прогнози, екстремната десница и популистичките политички партии се очекува да бидат побројни на сметка на традиционалните проевропски политички структури, но сепак малку е веројатно дека екстремната десница и анти европските партии ќе имаат мнозинство кое ќе им овозможи да го диктираат составот на новата Европска комисија, која ќе се формира по изборите, закажани за мај.
Актуелниот политички пејсаж во клучните тела на ЕУ нема дилеми околу тоа дека Северна Македонија треба да започне преговори за членство и тоа не заради нас, туку заради самата ЕУ, која, ако не го валоризира Преспанскиот договор кој сега и служи како пример за сите, тогаш во прашање ја доведува, во моментов, најуспешната европска приказна во историјата на ЕУ каква што е процесот на проширувањето.
Овој веројатно единствен силен и ефикасен механизам на ЕУ го трансформираше целиот исток на европскиот континент од зарибан „москвиќ“ во модерен модел на „шкода“, кој донесе бенефиции колку на истокот, толку и на западот и старите членки на ЕУ. Ова му е јасно и на Макрон и на неговата дипломатија на која тој самиот и даде задача да ја зајакна зашеметената европска конструкција.
Франција, исто како и Холандија, многу добро знаат дека ако Преспанскиот договор не се институционализира во европските механизми, тогаш Балканот, но и цела Европа која го опкружува, влегуваат во еден нов вртлог за кој никој не може да предвиди во колку длабоки води ќе не однесе сите.
Од друга страна, Макрон и неговата влада исто како и добар дел од другите земји членки на ЕУ, имаат сериозни проблеми со налетот на екстремната десница и популизмот базирани на ксенофобија, национализам и други примитивни облици на политичка артикулација, кои на овој континент му донесоа или подобро речено, однесоа милиони човечки животи.
Точно е дека процесот на проширувањето на ЕУ не е популарна тема. Напротив, таа е исклучително чувствителна и нејзиното отворање во пресрет на изборите за Европскиот парламент може да им даде ветер во едрата на екстремните анти ЕУ политички структури. Тоа е ситуација која воопшто не и одговара на Македонија како и на целиот регион. Затоа, сосема очекувана е оваа воздржаност на Берлин и Париз, манифестирана на самитот ЕУ – Западен Балкан. Темата за проширувањето на ЕУ кон Балканот може да биде отворена само по европските избори во втората половина на мај.
Во меѓувреме, ако сакаме вистинско партнерство со ЕУ кое ќе не однесе и до членство во Унија каква што сакаме и ние, ќе треба да поработиме на проблемот со популизмот и балканските националистички концепти, за жал се уште живи и витални насекаде во регионот.
Форма на таква конзервативна политичка артикулација е отелотворена во ликот и делото на кандидатот на опозицијата професорката Гордана Сиљановска Давкова која отворено се залага за враќање назад во некоја неизвесност и минато во кое и било можеби убаво неа и на нејзините блиски.
Затоа, без многу мудрување за тоа каква е ЕУ. Време е ние, заедно со ЕУ да по работиме на заедничкиот проблем каков што е популизмот и национализмот кои го контаминираат политичкиот пејсаж на целиот континент, спречувајќи го 50 годишниот континуитет на развој на ЕУ, а потоа да седнеме на заедничка маса на која и ние со полн легитимитет би дискутирале каква Европа сакаме во иднина.
Се разбира, при тоа, не смее да се заборави на неефикасноста, инертноста и ароганцијата на оваа, како и на владите во земјите членки на ЕУ кои индиректно со таквото однесување го ставија континетот во нова опасност, овозможувајќи простор за враќање на опасните „изми“ кои со крв испишаа стотици страници историја.
Инаку, преговори за членство може да нема, но само ако за тоа оставиме да одлучуваат националистите, колку кај нас, толку и во Европа.