Институтот за јавно здравје на Македонија (ИЈЗ) издаде препораки за граѓаните во врска со најавениот недостиг на вода во наредниот период во Скопје.
П͟р͟е͟п͟о͟р͟а͟к͟и͟ ͟з͟а͟ ͟г͟р͟а͟ѓ͟а͟н͟и͟:͟
1.Складирање на вода – Складирајте доволно вода во чисти садови за пиење, готвење и хигиена. Потребни се најмалку 4 литри вода по лице на ден. – Ако имате пристап до флаширана вода, набавете ја за овој период. – Наполнете канти, кофи или големи садови со вода за санитарни потреби (чистење, миење, тоалети).
2.Штедење на вода – Користете вода само за основни потреби како пиење, готвење и лична хигиена. – Одложете активности кои трошат многу вода, како што се перење на алишта, чистење на автомобили и слично.
3.Хигиена – Користете средство за дезинфекција на раце ако нема достапна вода. – За лична хигиена користете влажни марамчиња. – За мијалници или тоалети, користете вода од резервите или алтернативи како санитарни раствори.
4.Храна – Гответе оброци кои не бараат многу вода за подготовка и миење. – Користете еднократни чинии и прибор за јадење за да избегнете миење. – Ако користите вода од неконвенционални извори (пр. бунар), секогаш превривајте ја пред употреба.
5.Информирање – Следете ги локалните вести и објави од надлежните органи за информации и препораки. – Почитувајте ги сите насоки дадени од здравствените власти.
6.Грижа за ранливи категории – Осигурајте се дека бебињата, старите лица и лицата со здравствени проблеми имаат доволно резерви на вода. – Планирајте ја потребата на вашите домашни миленичиња за вода.
7.Поддршка во заедницата – Споделувајте вода со соседите доколку тие имаат потреба и проверете ги ранливите лица во вашата заедница.
П͟р͟е͟п͟о͟р͟а͟к͟и͟ ͟з͟а͟ ͟з͟д͟р͟а͟в͟с͟т͟в͟е͟н͟и͟ ͟у͟с͟т͟а͟н͟о͟в͟и͟:͟
- Складирање на вода – Складирајте доволно вода во болниците и клиниките за основните потреби на пациентите и персоналот. – Набавете дополнителни резерви на флаширана вода.
- Медицински процедури – Адаптирајте го распоредот на медицинските процедури кои бараат вода и одложете ги некритичните процедури. – Користете стерилни влажни марамчиња за чистење на раце и опрема.
- Комуникација со пациенти – Информирајте ги пациентите за недостапноста на вода и препораките за лична хигиена. – Осигурајте се дека пациентите добиваат доволно течности.
- Одржување на хигиена – Користете средство за дезинфекција за раце и за чистење на површини. – Осигурајте се дека тоалетите се одржуваат чисти со минимална употреба на вода.
- Ажурирање на информации – Постојано следете ги објавите од јавно-здравствените органи и локалните власти. – Обезбедете континуирана комуникација со надлежните институции за најновите информации и насоки. Со почитување на овие препораки, граѓаните и здравствените установи можат да ги минимизираат последиците од недостатокот на вода и да се осигураат за нивното здравје и благосостојба.
К͟о͟г͟а͟ ͟е͟ ͟н͟а͟ј͟а͟в͟е͟н͟ ͟п͟р͟е͟к͟и͟н͟ ͟в͟о͟ ͟в͟о͟д͟о͟с͟н͟а͟б͟д͟у͟в͟а͟њ͟е͟т͟о͟,͟ ͟р͟е͟с͟т͟о͟р͟а͟н͟и͟т͟е͟ ͟и͟ ͟к͟а͟ф͟у͟л͟и͟њ͟а͟т͟а͟ ͟т͟р͟е͟б͟а͟ ͟д͟а͟ ͟п͟р͟е͟з͟е͟м͟а͟т͟ ͟с͟л͟е͟д͟н͟и͟в͟е͟ ͟м͟е͟р͟к͟и͟ ͟з͟а͟ ͟д͟а͟ ͟о͟б͟е͟з͟б͟е͟д͟а͟т͟ ͟н͟е͟п͟р͟е͟ч͟е͟н͟о͟ ͟р͟а͟б͟о͟т͟е͟њ͟е͟ ͟и͟ ͟д͟а͟ ͟г͟и͟ ͟з͟а͟ш͟т͟и͟т͟а͟т͟ ͟з͟д͟р͟а͟в͟ј͟е͟т͟о͟ ͟н͟а͟ ͟г͟о͟с͟т͟и͟т͟е͟ ͟и͟ ͟х͟и͟г͟и͟е͟н͟с͟к͟и͟т͟е͟ ͟с͟т͟а͟н͟д͟а͟р͟д͟и͟:͟ ͟
- Обезбедување резерви на вода – Пиење и готвење: Осигурајте доволна количина на флаширана вода за пиење, готвење и подготовка на пијалаци. – Санитарни потреби: Наполнете резервоари, канистери или кофи со вода за миење садови, раце и површини. – Мраз: Направете доволна количина мраз или набавете готов мраз. 2. Менување на менито – Ограничување на понудата: Приспособете го менито за да избегнете јадења и пијалаци што бараат многу вода (супи, комплицирани сосови). – Алтернативи: Фокусирајте се на оброци и пијалоци кои можат да се подготват со минимално количество вода. 3. Хигиена и чистота – Дезинфекција: Осигурајте доволно средства за дезинфекција на раце, марамчиња за суво чистење и санитарни раствори за чистење површини. – Садови: Користете еднократни чаши, чинии и прибор ако немате доволно вода за миење садови. 4. Тоалети – Ако е можно, инсталирајте привремени санитарни решенија или користете вода од резервите за одржување на тоалетите. – Информирање на гостите: Обезбедете инструкции за користење на тоалетите и други алтернативни мерки. 5. Комуникација и координација – Информирајте го персоналот: Обучете го персоналот за управување со водата и одржување на хигиената за време на прекинот. – Информирајте ги гостите: Јасно објаснете ги ограничувањата на услугите поради недостатокот на вода. 6. Контрола на квалитетот – Сигурност на водата: Користете само безбедна вода за подготовка на храна и пијалоци. – Мониторинг: Следете ја хигиената на работните површини, рацете на персоналот и употребените алатки. 7. Соработка со локалните власти – Поддршка: Побарајте помош за снабдување со вода од локалните власти или приватни добавувачи. – Навремена реакција: Следете ги најавите за враќање на водоснабдувањето и планирајте го работењето според новите информации.
Со овие мерки, ресторанот или кафулето ќе може да продолжи со работата и да ги задоволи хигиенските и здравствените стандарди.