Провајдер на шпионскиот софтвер Финфишер кој овозможува следење на активностите на граѓаните на компјутер и на мобилен телефон е Македонски телеком, но се уште е непознато која институција го нарачала.
Во извештајот на истражувачката група Ситизен Лаб од универзитетот од Торонто во Март годинава беше објавено дека дел од државите кои го набавиле контроверзниот софтвер за шпонирање е и Македонија, за во Мај да го дополнат извештајот и со информации за провајдерот на овој софтвер и известуваат дека серверот користи ИП адреса од Македонски Телеком.
НОВА испрати писмено барање до компанијата да одговорат на чие барање е поставен серверот, но до објавувањето на овој текст одговорот не стаса, иако од службата не известија дека ќе го разгледаат прашањето и ќе одговорат.
Одговор се уште нема ниту од Владата на Република Македонија. Прашањата на писмено беа испратени до портпаролот Александар Ѓеоргиев, а од него НОВА побара да одговори дали и која институција е нарачател на софтверот или доколку евентаулно не знаат, дали тие како крупен акционер во Македонски Телеком ќе се заложат компанијата транспарентно да го објави сопственикот и нарачател на овој софтвер со кој лесно и непречено можат да се шпионираат граѓаните, односно да се кршат основните човекови права.
Одговорите се уште ги чекаме. Според извештајот на Ситизен Лаб овој софтвер го купуваат влади и држави институции и целта на истражувањето е да покаже кои држави ги шпионираат граѓаните.
ЗОШТО Е ОПАСЕН ФИНФИШЕР
Легален софтвер за нелегална шпионажа и моќна алатка во рацете на владите– ова би бил најкусиот опис на сотфверот Финфишер согласно истражувањето на Ситизен Лаб. Софтверот се користи за надгледување на мобилни телефони, емаил, интернет пребарувачи, а на корисникот може да му овозможи целосна контрола врз вашиот компјутер или телефон, односно постојано да гледа што правите, со кого се допишувате, со кого разговарате, што пребарувате, пишувате, читате или буквално се – како тој да седи пред вашиот компјутер, а не вие.
А она што го прави овој софтвер единствен е неможноста да откриете дека сте следени бидејќи ниту еден антивирус не може да го декетира. Истиот се инсталира откако ќе добиете порака за апгрејдување на некој од постоечките програми.
Во моментот кога ќе дозволите тоа, а не сте во можност да распознате дека станува збор за вирус, оној кој го користи софтверот може да следи се што правите, па дури и типкањето на тастатурата.
Финфишер е произведен од германската компанија Еламан ГМБХ во партнерство со британската групација Гама Груп Интернешнл.
Во колумна за Радио Слободна Европа Арангел Ангов, експерт за слободен софтвер, помеѓу другото открива дека македонскиот амбасадор на земјава во Германија барал заинтересирани компании во Македонија за пласирање на производите на компанијата – производител на софтверот Еламан ГМБХ
“Финфишер не е софтвер кој што можете да го симнете од интернет туку-така, се работи за софистициран и скап софтвер произведен од германската компанија „Еламан гмбх“ која што е во партнерство со британската групација „Гама груп интернешнл“, која што пак благодарение на македонскиот амбасадор во Сојузна Република Германија, според веб сајтот на Стопанската Комора на Македонија, барала заинтересирани компании и институции во Република Македонија за да им ги понуди своите производи”, пишува Ангов.
Вкупно 36 земји во светот го имаат набавено овој софтвер, а освен режимски земји, меѓу нив и многу европски држави како Чешка, Холандија и Бугарија, за која во извештајот е наведено дека серверот е поставен во бугарското министерство за администрација.
Меѓународната организација Репортери без граници ја смести компанијата Гама на листата на “непријатели на интернетот” и “дигитални платеници”.
Во видеото можете да погледнете како се инсталира и како функционира Финфишер, а кое Викиликс го подготви за да ги информира граѓаните низ светот.