Очекувано, Заев ги прогласи преговорите за мртви, откако некој ден претходно, Груевски објави дека “нема услови за лидерска средба” и продолжи да владее, веројатно во надеж дека ако се скрие под јорган (лето е, но некој се тресе од помислата што носи есента), никој нема да го види, како што и тој ништо не гледа, не знае и не признава, воден од сонот на едно тригодишно дете. Кога ќе ги затвори очите , сите да прогласат дека исчезнал!
Странците во целиот овој период изгледаат како да се охрабрени од старата девиза на Бизмарк- дека “Балканот не е вреден ни за коските на еден гренадир”, но и не само тоа, туку како да отидоа најдалеку што можат во игнорирањето на очигледното- како да се преговара за напредок со генераторот, мозокот на катастрофата?
Дипломатите со кои разговарав деновиве, излегуваат со две опции кои им изгледаат најсоодветни, после тоталниот неуспех и разочараност од преговорите, но и дека е можен длабок рез во ова општество, некаков напредок, некаква надеж, барем не со овие актери кои владеат скоро 10 години.
Првата, преодна влада, во која велат дека најдобро е да биде составена од независни, непартиски членови, но сепак, тие ја оставаат џентлменски одлуката на масата на преговори да биде донесена од Груевски и Заев.
Втората опција, ако е неуспешна првата, предвидува статус-кво- Груевски и неговата Влада да останат и како велат- убаво нека покажат колку се подготвени за реформите кои Прибе им ги истури од преполната актовка. Во оваа опција се вклучени и дополнителни сили: одреден број на експерти од странство, кои би мониторирале, помагале, поттикнувалите реформи во сите области кои Прибе со црвено пенкало ги заокружуваше како алармантни и неприфатливи за земја- европски кандидат. Тие би биле наоружани со прецизни барања и рокови, затоа што времето не работи за Груевски, особено откако има дополнителен товар- дали ќе биде одземена препораката за преговори? Но, замката допрва доаѓа- што ако Груевски ништо од ова не испорача? За таков епилог не преговараме- одговор на некои од дипломатите, низ насмевка, дополнета со вториот дел од планот- а ние тоа и го очекуваме од Груевски.
Зимскиот сон на Груевски и полетноста дека никој ништо не му може, лесно би можел да биде нарушен од адреналинот кој ќе го преплави за време и после посетата на Нуланд. Се разбира, тој сега не се чувствува како во најдобрите денови (ех, тие стари, добри времиња кога со шепот се изговараше името на братучедот) кога владееше со страв, трепет и камшик, но сепак е улулкан во триумфот од дебаклот на преговорите.
Дополнително, дури и дел од критичката опозиција не ја сфаќа суштината на неопходноста од заминувањето на Груевски- па што, некои велат, доволно е да се сменат двајца-тројца, најважно е секако јавниот обвинител, во такви околности истрагата и можното апсење би се случиле додека тој безгрижно се клацка на фотелјата. Но, ова се политички бајки за наивните. Сржта на проблемот е во владетелот, во неговата моќ, влијание, сеење страв кај сопствените соработници- тој ја поседува целата мрежа, инфраструктура која е грижливо и со години инсталирана, онаа паравојска на послушници, спроведувачи на терор и егзекутори на непослушниците.
Тоа е и она за што говори Амбасадорот Киркпатрик: “Во традиционалните автократии, власта се одвиткува брзо како чаршаф кога ќе се поткопаат или ќе се отстранат моќта и статусот на оној што е на врвот… Без него ќе се распадне организираниот живот на општеството, како свод од кој се отстранува темелниот камен.” А каменот? Веќе слушнавме во бомбата која Мијалков го сервираше, каменот доаѓа одблизу. Како што одминува времето, Груевски ќе го преслушува и премотува овој бомбашки камен, но за тоа- друг пат.