Провокативното однесување на унгарскиот премиер Виктор Орбан иритира и внесува тензии во Европската унија но и во неговото политичко семејство – Европската народна партија (ЕНП) чијшто член е Фидеш, партијата на Орбан. Дождот критики за акциите на Орбан беше толку силен што ЕНП мораше да прифати дебата во Европскиот парламент (ЕП) која се одржа вчера. На дебатата присуствуваше и Орбан.
Иритираноста е толку многу силна што Жан-Клод Јункер, шефот на Европската комисија и член на ЕНП групата, се согласи да отвори прекршочна постапка против Унгарија. Поради тоа што Будимпешта не ги почитува европските закони за слобода на услужни дејности, правото за академска слобода и правото да се води бизнис.
Станува збор за унгарските закони со кои се отежнува па дури и спречува работата на Универзитетот на Централна Европа и невладините организации финансирани од странство. Унгарија има донесено строги па дури и нехумани правила против барателите на азил а цел на вчерашната дебата во ЕП беше и унгарската народна консултација наречена «Стоп за Брисел».
За најголем број пратеници, новиот закон за високо образование е напад врз академската слобода и обид на Орбан да ги замолкне гласовите на неговите критичари.
Вчерашната дебата во ЕУ со Орбан беше остра. Се разбира имаше пратеници, пред се тие од евроскептичните групи и пратениците од Фидеш, кои ги бранеа позициите на Орбан.
Но најголемиот број беа против начинот на владеење на Орбан. Некои побараа од ЕНП да го исклучи Фидеш од своите редови а други сметаат дека е подобро партијата на унгарскиот премиер да остане внатре отколку надвор од ЕНП.
Најсилната критика дојде од екс белгискиот премиер Ги Верхофштад, актуелен претседател на либералната група во ЕП:
«Време е да изберете како сакате да останете запаметени? Како човекот кој и помогна на Унгарија да оздрави од комунизмот или како човек кој сака да ја врати земјата назад? Ова што денес го гледам е модерна верзија на комунистичката Унгарија. Вашиот економски протекционизам, вашиот претеран национализам. Вашата параноја исто така. Вие насекаде гледате непријатели во Унгарија. Во медиумите, во енергетскиот сектор, во невладините организации, во академскиот свет. Параноја. Ова изгледа како Сталин да се вратил. Вие сте потпишале дека ги почитувате вредностите на ЕУ. Вие ги нарушивте сите вредности, до една. И вие сакате Унгарија да остане членка на ЕУ. Да ги земате европските фондови но не и нашите вредности», извика Верхофштад.
Друг пратеник му замери на Орбан што ја споредува ЕУ со СССР.
“Ако тоа беше точно, ние сега ќе испратевме тенкови во Лондон”.
А Романката Моника Маковеј му рече на Орбан дека самиот тој бил стипендист на фондацијата на Сорос и побара од него да ја врати Унгарија на патот на демократијата и назад во Европа.
Орбан вчера се бранеше од нападите велејќи дека Унгарија е европска и проевропска земја и дека би сакала ЕУ да се реформира. Го нападна Џорџ Сорос како штетен за Унгарија, но немаше одговор на забелешките дека Унгарија не ги почитува И повика на дебата со европските партнери за да се најде заеднички терен и разбирање.
Но многумина се сеќаваат на зборовите на Орбан во унгарските медиуми во кои тој, за критиките на ЕУ на унгарската адреса, рече дека «многу пати досега сме виделе дека гласовите на опонентите се силни но тие стивнуваат икрајот исчезнуваат».
Европската комисија вчера најави дека поднела прекршочна постапка против Унгарија поради контроверзниот закон за образование со кој се прават обиди да му се оневозможи работата на Универзитетот на југо-источна Европа (УЈИЕ), финансиран од милијардерот Џорџ Сорос.
«Ние одлучивме да почнеме со правни мерки во врска со законот за универзитети и испративме писмо со предупредување во унгарската влада», изјави Валдис Домбровскис, потпретседател на Европската комисија.