Вечерва се одржува премиера на „Огнени јазици“ на култниот режисерско-писателски двоец Слободан Унковски- Горан Стефановски, во Драмски театар.
Претставата ги анализира предизвиците од преводот, преку примерот на Кирил и Методиј и нивното преведувачко дело.
Зачуден што досега немало драма за браќата заслужни за словенската писменост, Стефановски пред неколку години почнал да ја истражува византиската историја, да собира материјали од проучувачи на делото на тие, како што рече, маченици на преводот, со кои почнала војната меѓу кирилицата и латиницата, меѓу Истокот и Западот.
– Отсекогаш знаев дека Кирил и Методиј го посветиле својот живот на преведување и ширење на Светото писмо на словенски јазик, но полека почнав да сфаќам дека тие се големите светци и великомаченици на преводот воопшто. Целиот живот го посветиле во напори светот подобро да се разбере, а проблемите кои се обидувале да ги решат во 867 година се отворени и ден денес. Не случајно тие се светци заштитници на Европа, рече Стефановски на прес-конференцијата оваа недела, по повод премиерата.
Содржински, централен мотив е преводот и неговата возможност, ставањето крај на збрката на јазиците и можноста луѓето да се разберат.
– Драмата е апологија на интелектуалниот подвиг и духовното мачеништво на Кирил и Методиј на фонот на вековната борба меѓу световите на кирилицата и латиницата. Драмата ги варира апсурдите на изгубеноста во преводот и „расипаните телефони“, изјави Стефановски.
Режисерот Унковски вели- претставата надвор од политиката говореше за македонските состојби.
– Претставата е за Македонија денес, за идентитетот, јазикот, за духовните состојби. Говорејќи за јазикот, за духот на нацијата, ние говориме за историјата, за браќата Кирил и Методиј, рече Унковски.
Како и во пиесата „Чернодрински се враќа дома“ во која не се појавува насловниот лик, и во овој текст на Стефановски нема да се појават ликовите на Кирил и Методиј иако се „длабоко присутно-отсутни“.
Жанровски драмата е трагикомедија и во функција на жално-смешните страни се двата антиподни лика од македонската народна традиција – Болен Дојчин и Итар Пејо, кои ќе ги играат актерите Благој Веселинови Драган Спасов-Дац.
Во претставата од 2,5 часа (со една пауза) учествуваат и Сања Арсовска, Филип Трајковиќ, Зоран Љутков, Соња Стамболџиоска, Диме Илиев, Игор Ангелов, Билјана Драгичевиќ-Пројковска. Златко Ориѓански е автор на оригинална музика, костимите ги изработи Ивана Кнез, сценскиот дизајн е на Игор Тошевски, и тоа е негова прва сценографија, автор на анимациите Денис Сарагиновски и на плакатот – познатиот графички дизајнер Мирко Илиќ.
Оваа претстава крена бура во јавноста откако уметникот Златко Ориѓански, автор на музиката на претставата оваа недела преку ФБ и се обрати на министерката за култура, барајќи елементарни услови за работа.
-Почитувана министерке Канчевска-Милевска (како бевте не се сеќавам) ама морам повторно јавно да ви се обратам. Аман имајте милост.
Ако не знаете, да дознаете дека, во Драмски театар Скопје два месеца се подготвува театарската претстава „Огнени јазици“ по текст на Горан Стефановски во режија на Слободан Унковски. Два месеца глумците работат на студено, без парно. Ноќеска пробата заврши во 2 часот по полноќ.
Ве молиме смилувајте се, откажете некој коктел, некое патување, откажете некој Шампањ, некоја дебела пастрмка и овозможете им на глумците да се чувствуваат ко луѓе кои нешто прават и даваат за оваа земја.
Па таман позајмиле некој долар и од Субрата Рој. Но,ако ништо не направите, а планирате да дојдете на премиера, да бидете облечени ко за на скијање во Маврово… најмалку, напиша маестро Ориѓански на ФБ.
Министерството за култура излезе со реакција по обраќањето на уметникот Златко Ориѓански на ФБ до министерката Канчевска, Во реакцијата на Министерката се велеше:
– Со жалење го констатираме елементарното непознавање на Златко Ориѓански во поглед на надлежностите на министерството.
Да потсетиме: Министерот за култура не е ниту директор на Топлификација, ниту директор на Драмски театар – Скопје, чија надлежност е да ја менаџира работата на оваа институција. За домашното воспитание и личната култура на Златко Ориѓански манифестирана во јавноста едноставно немаме коментар
На крајот, сакаме да информираме дека Министерството за култура со задоволство ќе присуствува на премиерата „Огнени јазици“, во режија на Слободан Унковски, по текст на Горан Стефановски, а по музика на Златко Ориѓански, бидејќи истата се реализира и финансира благодарение на Годишната програма на Министерството за култура, напиша во реакцијата на Министерството.