Од 5120 познати археолошки локалитети во Македонија, заштитени се само 103, но со најголемиот дел од нив не се знае кој и како управува, па непроценливо археолошко богатство преку црни канали се одлева во други земји, објавува Дојче Веле.
Се вели дека во Македонија и најмало камче да поместиш, ќе најдеш археолошки предмет од некој од бројните археолошки локалитети кои ги има буквално на секој чекор. Најголем дел од тоа се археолошки локалитети од типот населби и некрополи. Кој ги истражува и колку се заштитени?
Во земјата има специјализирани институции како музеи, конзерваторски центри и специјализирани научни центри за археологија на факултетите, што значи дека има доволно стручен кадар од областа на истражување на археологијата.
Но, како што за Дојче Веле потенцира Јован Ристов од Националниот конзерваторски центар, „проблемот не е во стручен кадар, туку е во неконтинуираното истражување на археолошките локалитети и инцидентни истражувања од типот ’ајде сега ќе бараме антички Македонци’ и слични истражувања“.
Тој воедно смета дека проблем е и лошата насоченост на парите: „За жал, парите под име на археологија одат за сосема други работи. Воедно луѓето од културата често сметаат дека за она што се нарекува безбедност на локалитетите е задолжена полицијата и другите органи. Тоа е погрешен концепт, кој негативно се одразува на археолошкото богатство. Археолошката заштита треба да биде редовна активност на музеите, конзерваторските центри и сите што управуваат со археолошкото богатство“.
Ристов посочува како пример дека „Министерството за култура за 2013 година не издвоило ниту денар за безбедносна заштита на археолошкото богатство“.
Иако се во сопственост на државата, во најголем дел не се знае кој управува со нив, а исклучок на тоа се само Стоби и Хераклеа.
Вредни археолошки локалитети се препуштени на градските музеи и конзерваторски центри во Македонија, а тиe кон нив се однесуваат како кон нешто споредно за управување.