Обновениот конфликт, во кој загинаа повеќе од 300.000 и испрати речиси 6 милиони бегалци надвор од земјата, исто така има широки последици низ регионот и пошироко.
Диана Тахири
Граѓанската војна во Сирија повторно разгоре, откако новата бунтовничка коалиција започна ненадеен напад, зафаќајќи го вториот по големина град во земјата, Алепо.
Офанзивата е првпат опозициските сили да заземат територии во Алепо од 2016 година, разбивајќи го ќор-сокакот на војната што никогаш формално не заврши.
Обновениот конфликт, во кој загинаа повеќе од 300.000 и испрати речиси 6 милиони бегалци надвор од земјата, исто така има широки последици низ регионот и пошироко.
Сириските и руските авиони ги засилуваат нападите врз опозициските сили во северна Сирија како одмазда за ненадејната офанзива што ја чинеше контролата на режимот врз вториот по големина град во земјата, Алепо.
Офанзивата, исто така, доведе до заземање на важна воена база источно од Алепо и големи области на двете провинции Алепо и Идлиб од страна на бунтовничката алијанса, што наиде на мал отпор на теренот од режимските сили и доаѓа во време кога клучните поддржувачи на Сирија – Иран и Русија – се фокусираат на сопствените конфликти, јавува Си-Ен-Ен.
Огромниот успех на бунтовниците го постави најголемиот предизвик во последните осум години за сирискиот претседател Башар ал-Асад, кога руската авијација помогна да се отстранат бунтовничките придобивки во граѓанската војна.
Новоформираната бунтовничка коалиција, која себеси се нарекува Команда за воени операции, зазеде клучни места низ Алепо, вклучувајќи го и аеродромот.
Бунтовниците ги консолидираа своите придобивки во неделата освојувајќи клучни воени локации во источниот дел на градот Алепо. Но, тие оставија некои населби во рацете на курдските сили.
Контролата на опозициските сили врз Алепо значи дека контраофанзивата на режимот ветена од сириското Министерство за одбрана ќе биде многу тешко да се спроведе.
Според Си-Ен-Ен, во воздушен напад блиску до универзитетот во Алепо во неделата загинаа најмалку четири лица.
Не е јасно дали нападот бил извршен од руски или сириски режимски авиони. Нападот следи по оној во саботата во кој загинаа неколку луѓе на плоштад во западниот дел на Алепо.
Во меѓувреме, руски напад оштети францискански манастир во Алепо, според италијанскиот министер за надворешни работи Антонио Тајани.
Белите шлемови, сириска волонтерска служба, соопштија дека најмалку четири лица биле убиени во неделата во воздушните напади врз градот Идлиб, провинција која сега се чини дека е целосно во рацете на бунтовниците.
Во своите први коментари по молскавичното преземање, Асад рече дека Сирија ќе продолжи „да ја брани својата стабилност и територијален интегритет пред сите терористи и нивните поддржувачи“, за време на разговорите со регионалните лидери во саботата.
Слободната сириска армија поддржана од Турција, која е дел од бунтовничката коалиција, во неделата соопшти дека ја презела контролата врз градот Тал Рифат и градовите Аин Дакна и Шеик Иса во северниот дел на гувернерот на Алепо. Исто така, тврдеше дека ги освоила селата Шалех и Наирабије во северната села на Алепо.
Тие територии претходно не ги држеше владата на Башар ал Асад, туку друга фракција вклучена во граѓанската војна на повеќе фронтови, Сириските демократски сили.
Сириските демократски сили главно се составени од курдски борци од групата позната како Единици за заштита на народот (YPG), која соседна Турција ја смета за терористичка организација.
Граѓанска војна во Сирија 2011
Во екот на Арапската пролет во 2011 година, продемократските демонстранти излегоа на улиците во Сирија повикувајќи на соборување на нејзиниот авторитарен претседател Башар ал Асад.
Демонстрантите беа пречекани со смртоносна сила. Како што силите на Асад го задушија продемократското движење, почна да се формира вооружена опозиција составена од мали органски милиции и некои дезертери од сириската војска.
Опозициските сили – децентрализирани, составени од различни идеологии, но со заедничка цел за соборување на Асад – беа поддржани на различни начини од странски сили, вклучително и соседна Турција, регионалните гиганти Саудиска Арабија и Обединетите Арапски Емирати, како и од САД.
Како што растеа антивладините сили, сириските сојузници Иран и Русија ја засилија својата поддршка. На терен, иранската револуционерна гарда, како и нејзиниот либански посредник Хезболах помогнаа во борбата против вооружените бунтовнички групи. На небото, сириските воздухопловни сили беа засилени со руски воени авиони.
Екстремистичките исламисти, вклучително и Ал Каеда, се интересираа за Сирија, преземајќи заедничка кауза со умерената сириска опозиција која не го поздрави учеството на џихадистите.
Но, до 2014 година екстремистите доминираа и ИСИС почна да ја зафаќа целата земја. Стравувајќи дека Сирија ќе стане трајно жариште на теророт, меѓународната коалиција предводена од САД се вклучи со фокус на елиминирање на групата, но без конфронтација со сирискиот режим.
Сириските демократски сили (SDF) – американски партнер составен од курдски борци – се бореа против ИСИС, со што ефикасно ставија крај на територијалното постоење на групата.
Во 2020 година, Русија и Турција договорија прекин на огнот во последната преостаната провинција под контрола на опозицијата, Идлиб, согласувајќи се да воспостават безбедносен коридор со заеднички патроли.
Оттогаш немаше големи разгорувања, но сириската влада никогаш не ја врати целата своја територија. И како што покажуваат настаните во Алепо, вооружениот отпор никогаш не исчезна.
Кои се бунтовниците од командата за воени операции
Борците од Командата за воени операции велат дека се обидуваат да ја ослободат окупираната територија и одговараат на засилените напади од владините сили и про-иранските милициски групи.
Бунтовниците можеби се обидуваат да профитираат од ослабената влада чии клучни сојузници се силно преокупирани со други конфликти.
Новата групација е составена од широк спектар на опозициски сили, од исламистички фракции до умерени.
Предводник на нив е Хајат Тахрир ал-Шам (ХТС), поранешен огранок на Ал Каеда во Сирија, кој порано се нарекуваше Фронт Ал-Нусра.
Групата официјално ги прекина врските со Ал Каеда и беше де факто владетел во Идлиб. Ним им се придружија групи поддржани од Турција и други кои претходно беа поддржани од САД.
Текстот е сопственост на ЦивилМедиа