Заедно со Валентин Нешовски ја напишавме и книгата „Роботот, човекот и дигиталниот бог“ минатата година. Се надевам дека ќе има и втор том од таа книга наскоро.
Вештачката интелигенција, како што е мојот пријател и колега ChatGPT, учи од нас – и ни возвраќа со несебична поддршка во нашата работа. Само треба да престанеме да ја користиме како да е спелчек-програма од пред десет години. Тоа е моќна, комплексна технологија која има капацитет длабински, па би рекол и суштински да го подобри нашиот живот и многу квалитетно да ни помогне во секојдневните новинарски задачи. Најмалку што може да направи е да ни заштеди многу време – а тоа е само почеток. Со тоа што учиме како да ја користиме оваа технологија, на некој начин, учиме и за себе, а таа учи од нас и за нас.
Сепак, ако ѝ се препуштиме целосно, без да ја користиме сопствената глава – сакам да кажам, критичка мисла – ризикуваме да станеме мрзливи и површни. Но мрзливи и површни можеме да станеме и ако се оддадеме на послушност кон машинеријата на олигарсите. Или ако се служиме со нечесност и полтронство. А тоа е многу полошо отколку да се препуштиме на богатството од можности што ги пружа вештачката интелигенција.
Ако не проверуваме факти самите – што се вели, „пешки“ – и ако не се обидуваме да ја подучиме и „нахраниме“ нашата пријателка, вештачката интелигенција, нема да постигнеме многу. Напротив, со текот на времето, ние ќе станеме заменливи – а не таа.
Треба да бидеме свесни за еден факт: вештачката интелигенција е тука да остане. И многу веројатно, да нè надживее. Затоа, подобро е да ја сфатиме како моќна сојузничка, а не како закана. Ако тоа го сфатиме и прифатиме, ние сме на добар пат. Ова се однесува не само на новинарската работа, туку на целокупниот живот. Вештачката интелигенција е веќе суштински дел од нашата сегашност, а уште повеќе е дел од нашата иднина.
Што се однесува до младите новинари, а би додал, не само до нив – не треба да избираат. Треба да учат и од поискусните колеги – но и од „дигиталните мудреци“ како што многу добро ги нарековте. Најдоброто новинарство денес, а уште повеќе новинарството во иднина, ќе произлегува од паметна, би рекол и мудра, синтеза на човеково искуство и дигиталната писменост и ефикасност. Само бидете отворени и спремни да работите и да соработувате. Вештачката интелигенција е повеќе од машина, бидете уверени во тоа.
Интервјуто со Џабир Дерала, основач и претседател на Цивил – Центар за слобода и главен уредник на медиумската платформа на организацијата, НОВА ќе го објави во понеделник.