Додека европските лидери патуваат кон Брисел на самитот со Турција закажан за денес и утре, Европскиот парламент (ЕП), Обединетите нации (ОН) и невладините организации низ цела Европа го креваат гласот против нацрт договорот со Турција за бегалците.
На Твитер, под хаштагот #EuropeBlackDays се повикуваат лидерите да најдат хумано и легално решение и да не ги доведуваат во прашање правото за азил и Женевската конвенција за бегалците.
Нацртот договорен помеѓу ЕУ и Турција на 7 март во Брисел предвидува сите нови бегалци и мигранти кои пристигнуваат на грчките острови да бидат вратени во Турција. За секој вратен Сириец, Европа се обврзува да земе друг Сириец од Турција. За возврат Турција добива безвизен режим и обнова на преговорите за членство во ЕУ.
Првата порака на овој договор е испратена до бегалците на кои им се става на знаење дека Европа всушност ги затвора своите врати. Бегалците треба да поднесат барање за азил во Турција и да не се обидуваат да го преминат морето за да дојдат во Грција со што, се надева ЕУ, ќе се стави крај на лукративниот бизнис на шверцерите.
Бран критики доаѓаат од ЕП, ОН и невладините организации за кои нелегално нацрт договорот е нелегален од повеќе аспекти. Во Брисел во меѓувреме правниците на ЕУ го анализираат текстот за да видат што е, а што не е легално.
Така, Европската комисија (ЕК) вчера изјави дека враќањето на бегалците кон Турција е сосема законски поради тоа што Грција ја стави Турција на листата на “сигурни земји” каде што бегалците можат да добијат заштита. Секој барател на азил има право на индивидуална процедура на грчките острови и може да поднесе жалба на враќањето на Турција, тврди ЕК.
Загрижени се и некои земји членки на ЕУ кои не сакаат да примат бегалци и кои не одговорија на барањето на ЕК за распределба помеѓу сите 28 членки на 160.000 бегалци. Досега одвај 1.000 лица беа релокализирани.
Најзагрижен е Кипар кој не сака да слушне за отворање нови поглавија во преговорите за членство со Анкара. Кипар, да потсетиме, е поделен на два дела од 1974 година, помеѓу грчки и турски дел.
Франција исто така не е воодушевена од ветувањето за безвизен режим. Според францускиот претседател тоа нема да се служи доколку Турција не ги исполни сите барања за ослободување од визи. Според нацрт договорот визите треба да бидат укинати веќе оваа година. Многумина се сомневаат дека Турција ќе може толку брзо да ги исполни критериумите.
Австрија е загрижена за европските вредности кои се доведуваат во опасност доколку му се попушта на турскиот авторитарен режим а Унгарија тврди дека ќе стави вето на секое ветување за релокализација на бегалците во ЕУ.
Според лидерот на либералите во ЕУ и поранешен белгиски премиер Ги Верхофштад, ЕУ не смее да попушта пред Турција. Ако ЕУ се согласи да отвори нови поглавија од преговорите, тогаш, според Верхофштад, треба да се отворат поглавијата 23 и 24 во кои се третира слободата на изразувањето и човековите права.
Многу земји членки се исто така колебливи околу нацрт договорот поради начинот на кој тој беше склучен. Текстот го договараат германската канцеларка Ангела Меркел, холандскиот премиер Марк Руте кој претседава со ЕУ и турскиот премиер Ахмет Давутоглу. Другите земји не биле информирани за овие преговори но ни претседателот на ЕУ Доналд Туск кој, велта дипломатите, бил особено изнервиран поради ваквиот начин на работење.