Граѓаните сметаат дека најголем пријател на Северна Македонија е Србија. За речиси 39 отсто од испитаниците, Србија е прв избор на пријателство, додека на второто место се наоѓаат САД со 17 отсто. Европската Унија (ЕУ) бележи пад во споредба со 2020 година и за неа се изјасниле само осум отсто од испитаниците.
Ова го покажуваат наодите од „Опсерваторијата на влијанието и имиџот на државите“ во рамки на проектот на Институтот Преспа „Надворешна политика и меѓународни односи“, во чии рамки функционираат две компоненти – Индекс за меѓународно присуство и Имиџ опсерваторија.
Според овие наоди, тренд на двојство на Србија и САД се следи кај сите демографски групи и кај сите главни прашања.
„Ако се анализираат односите со соседите, тогаш за мнозинството наши граѓани државава има многу добри или добри политички и економски односи. Притоа, за нијанса подобро се оценети економските односи, споредено со политичките. Ако се бара најголемиот пријател, тогаш Србија е на врвот, додека последен избор е Бугарија, меѓу нив се Албанија, Косово и Грција. Притоа, појаснувањата се врзуваат со политичките спорови од актуелниот период, но и од минатото, етничката недоверба или блискост, како и пандемијата, постпандемиската економска криза и актуелната инвазија на Украина“, истакна Андреа Стојковски при презентацијата на наодите.
Во Имиџ опсерваторијата граѓаните зборуваат за ЕУ, за државите членки и за западните партнери како контрибутори за демократскиот и економски развој на Северна Македонија, меѓутоа и како донатори и партнери за трговија и економска соработка.
„Во Имиџ опсерваторијата утврдивме дека иако нема автентичен проруски сентимент, сепак истиот се крие зад безбедната варијанта и исклучителната подложност на дезинформации и пропаганда кои ги добиваме преку блиски јазици и соседни држави“, наведува Стојковски.
Во рамки на проектот беше спроведено канцелариско и индексно истражување во чии рамки беа користени статистички податоци од национални и меѓународни извори, други податоци од национални извори, како и податоци од мониторинг на медиуми и социјални мрежи.
Притоа Индексот за меѓународно присуство опфаќа три димензии на присуство (економско, политичко и меко), како и 20 променливи и 48 индикатори.
Со Индексот се следи присуството на 64 држави во период од 21 година, односно од 2000 до 2020 година. Како резултат на истражувањето прибрани се, систематизирани и обработени приближно 75.000 статистички податоци потребни за изработка на Индексот, како и приближно 4.000 статистички податоци кои се однесуваат на население, БДП и стапка на пораст на БДП.
Преку мониторингот на медиуми и социјални медиуми, пребројани се и архивирани приближно 7 милиони статии и вести од 372 извори, приближно 77.000 објави на Facebook од верификувани страници од Северна Македонија и приближно 14 милиони објави на Twitter од профили од Северна Македонија со најголем број на следачи и најголем опфат.
За потребите на втората компонента – Имиџ опсерваторијата беше спроведено и теренско истражување преку анкета спроведена на репрезентативен примерок на национално ниво од 1.002 полнолетни испитаници, спроведена во периодот од 10 јануари до 23 јануари 2022.