Хелсиншкиот комитет за човекови права добил неколку жалби од повеќе граѓани по првичните реакции за начинот на избор на кандидатите за вработување во Јавното претпријатие „Македонски шуми“. Од наводите и изјавите, од Комитет констатираат дека постапката на јавниот електронски избор на кандидатите била нејасна за засегнатите граѓани, особено поради фактот што при изборот и одлучувањето не се земаа в предвид предвидените критериуми на бодирање, претходно објавени во јавниот оглас.
„Како резултат на ова, граѓаните, од помалите населени места во Македонија каде брзо се прошириле информациите кои од кандидатите „имале среќа“ да бидат избрани за вработување, реагираа дека помеѓу избраните се повеќе членови од исто семејство, како и лица кои се во многу подобра социо-економска состојба од оние кои не се избрани“, стои во месечниот извештај на Хелсиншкиот комитет во поглед на човековите права во земјава.
Според извештајот, Комитетот констатирал дека електронскиот избор, преку кој би требало да се отфрлат сите сомнежи за нееобјективност, имал токму спротивен ефект.
– Неизвесно е дали воопшто апликациите поминале низ првичниот филтер за селектирање на пријавите во согласност со објавените критериуми за аплицирање, со што се отвора можност за нелојална конкуренција при изборот – стои понатаму во извештајот.
Проценките велат, дополнителна конфузност создаваат и известувањата од ЈП „Македонски шуми“ со кои кандидатите се одбивани, кои биле доставувани надвор од законски предвидениот рок од 5 дена, а во кои единственото содржано образложение било посочување на веб страната каде може да се изврши увид во податоците и апликациите.
„Со ова директно е прекршен членот 27 од Законот за работни односи, кој меѓу другото го обврзува работодавецот во известувањето да го наведе кандидатот кој е избран за огласеното работно место“, пишува во извештајот на Хелсиншкиот комитет за месец октомври.
Оттаму повикуваат, со оглед на фактот дека во тек е уште еден јавен оглас на ЈП „Македонски шуми“ – за засновање работен однос на неопределено работно време за 300 извршители (лица со инвалидност), на поголема јасност и транспарентност во постапката за избор на кандидатите, како и строго придржување до објавените критериуми при одлучувањето и изборот.
Низа недоследности и пропусти се утврдени и кај надлежните органи во делот за остварување на правата од социјална и здравствена заштита.
– Во неколку наврати веќе известувавме за одолговлекување на постапките во случаи каде се решава по барање на граѓаните за заштита на социјалните права. Надлежните органи неколкукратно ги пробиваат законските рокови на штета на социјално загрозените граѓани.
Системот и организацијата на социјалната заштита дополнително слабее поради обемноста и ажурирањето на потребната документација при поднесувањето на барањата за остварување на овие права, како и предолгата постапка на одлучување, која често е надвор од законските рокови, се вели во октомврискиот извештај на Хелсиншкиот комитет.
Комитет ја потенцира и бавноста на Управниот суд на Република Македонија, при одлучување по предмети од областа на социјалната заштита. Поради долгите постапки кои траат и по неколку години, се доведува во прашање ефективноста на Управниот суд како правен механизам, пред кој граѓаните се охрабруваат да бараат заштита на своите права.
„Од постапувањата во овие случаи, се наметнува прашањето: Дали е случајност одолговлекувњето на постапките при одлучувањето и донесувањето на решенијата, особено кога тие се позитивни и во корист на барателите, со цел да се „заштити“ државниот буџет, а на штета на граѓаните!?“, нотира извештајот на Хелсиншки за состојбата.