Пограничните предели се како леќи – преку нив може да се погледне целата историја на Европа во XX-иот век.
Како изгледа ова преплетување на локалната и европската историја во случајот на Преспа, во македонско-албанско-грчкиот пограничен регион? Одговорот на прашањето ќе го истражува меѓународна група студенти, кои преку разговори со локалното население и посета на меморијалните објекти, ќе се обидат да дознаат повеќе за регионот на нивната студиската посета. Посетата ќе се одржи од 18. до 25. септември, и е дел од образовниот проект за истражување на европските погранични предели „In Between?”, организиран и реализиран од страна на Европската Мрежа Сеќавање и Солидарност.
„Идејата на проектот е учесниците, студенти од цела Европа, да се запознаат со скорешната историја на граничните предели во Европа. Преку усната историја и директен контакт со локалното население, што сметаме дека е најдобриот теоретски и методолошки пристап кон овие региони, учесниците ќе имаат можност да дознаат повеќе за маргинализираните подрачја, да соберат податоци и подоцна да ги споредат и запишат“, вели координаторот на проектот Наум Трајановски.
Учесниците исто така ќе имаат можност да изработат краток филм за време на нивната студиска посета, што ќе биде премиерно прикажан на завршната конференција во Берлин во декември.
Одбраните учесниците ќе ги посетат, меѓу другите места, Љубојно, Подмочани, Ресен, Мала Преспа, Битола, Лерин и Корча. Учесниците ќе се остварат средби со локалното население и претставници на локални организации во наведените места, ќе имаат можност да разговараат за минатото, да скенираат фотографии, документи, писма, да се запознаат со семејните архиви и да ги забележат спомените на информантите. Конечно, да најдат одговор на прашањето како мултикултурната и мултиетничка историја влијаела на создавањето на локалните идентитети.
Во оваа едиција, група од 21 студент ќе има можност да учествува на интензивни подготовки и работилници од областа на етнологијата, усната историја, видео и аудио снимање и архивирање во Варшава, по што ќе се оди на четири студентски посети. Граничните предели кои ќе се посетат годинава се Преспа, албанско-црногорското гранично подрачје, унгарско-романското и шпанко-француското (Каталонија).
„Во однос на Преспа, сметаме дека регионот е исклучително интересен од аспект на политичката историја, историјата на миграции, но и сеуште живата културна и економска меѓугранична размена“, дополнува Трајановски.
Европската Мрежа Сеќавање и Солидарност (ENRS) е меѓународна иницијатива фокусирана на истражување, документација и споделување на знаења за европската историја и начините на комеморација на 20. век, со особен акцент на периодите на диктатура, војна, и јавната опозиција на политичката репресија. Земји-членки на ЕНРС се Германија, Полска, Словачка, Унгарија и Романија, а членови-набљудувачи се Австрија, Чешка и Латвија.