Инженери на Република Македонија упатуваат апел до Работната група за енергетика, формирана од Министерството за енергетика, да се разгледаат сите опции пред изборот на нова хидроелектрана.
Помеѓу изградбата на реверзибилна хидроелектрана „Козјак Запад“ и изградба на пумпно-акумулациона хидроелектрана „Голем Чебрен“, Инеженери на Република Македонија сметаат дека првиот проект има значителна предност.
Проектот „Козјак Запад“ користи постоечко природно вдлабнување на теренот за создавање на горен резервоар со преместување вода од езерото Козјак, кое служи како долен резервоар. Така се минимизира потребата за големи градежни интервенции и се намалуваат вкупните трошоци на проектот. „Козјак Запад“ обезбедува складиран капацитет од приближно 90 GWh, што е 22,5 пати повеќе од капацитетот на „Чебрен“, кој обезбедува околу 4 GWh. Инсталираната моќност на „Козјак Запад“ може да надмине 1000 MW, додека „Чебрен“ е проектиран на 333 MW, велат тие.
Инженери на Република Македонија сметаат дека проектот „Козјак Запад“ ќе има значително пониски трошоци, бидејќи проектот главно подразбира инсталација на турбини, цевководи и постројки, без изградба на големи бетонски брани.
Додека цената за изградба на „Чебрен“ ќе биде пет пати повисока, сметаат тие.
Животниот век на „Козјак Запад“ се проценува на над 100 години со минимално одржување, за разлика од „Чебрен“, каде што поради обемните градежни структури се очекува посложено и поскапо редовно и вонредно одржување. „Чебрен“ бара изградба на 190 метри висока бетонска брана и други масивни инфраструктурни зафати, додека „Козјак Запад“ максимално го искористува природниот терен, без потреба од нови брани. Ова ја намалува техничката сложеност и го минимизира ризикот од доцнења и дополнителни трошоци, потенцираат инженерите.
Според нив за изградба на „Чебрен“ ќе бидат потребни од 8 до 10 година, а „Козјак Запад“ може да биде завршен за 3 до 5 години.
Што се однесува до влијанието врз животната средина, проектот „Голем Чебрен“ има значително поголемо влијание поради потребата за масивни градежни интервенции во природното опкружување. Напротив, „Козјак Запад“ има минимално влијание и овозможува ефикасно искористување на природните ресурси. Дополнително, „Чебрен“ зависи од протокот на Црна Река, што создава дополнителни ризици и ограничувања, додека „Козјак Запад“ функционира како затворен систем со постоечки долен резервоар — езерото Козјак — без значајна зависност од надворешни водни текови, апелираат од Инженери на Република Македонија.
Од суштинско значење, велат тие, е што „Козјак Запад“ може да обезбеди складирање на електрична енергија доволно за 100% покриеност со обновливи извори на енергија (ОИЕ), додека „Чебрен“ би покрил само околу 20% од потребите.
Проценуваат дека за вкупна реализација на „Козјак Запад“ би биле потребни помалку од милијарда евра.
Не помалку важно, локацијата за „Козјак Запад“ е идентификувана врз основа на Атласот на локации за реверзибилни хидроелектрани изработен од Австралискиот национален универзитет, што дополнително ја потврдува стручноста и квалитетот на селекцијата, напоменуваат инженерите.
Тие очекуваат Работната група за енергетика да го препознае потенцијалот на проектот „Козјак Запад“ и да поддржи решение кое е поекономично, побезбедно, побрзо за реализација и со минимално влијание врз животната средина.