Според шефот на набљудувачката мисија на ОБСЕ/ОДИХР, Герт Аренс, кој вчера ги презентираше прелиминарните заклучоци од изборите во Македонија, во предизборниот период не се исполнети важни стандарди кои државата ги презема со членството во ОБСЕ.
Аренс потенцираше дека ова се однесува на разграничување на државата од партијата, обезбедување на услови за рамноправен натпревар, подеднаква медиумска застапеност, како и прашањата поврзани со избирачкиот список.
НОВА ве информира за целосниот Копенхашки документ усвоен во 1990 година од претставниците на земјите-учеснички на Конференцијата за безбедност и соработка, а кој е обврзувачки и за Македонија.
Издвојуваме дел од одредбите обврзувачки при изборниот процес, од кои произлегуваат прелиминарните заклучоци на мисијата на ОБСЕ за изборите во Македонија, кои вчера ги соопшти Аренс:
5.1 – слободни избори кои ќе бидат спроведени во соодветно време со тајно гласање или според соодветна постапка на слободно гласање, под услови кои во практика ќе осигурат слободно изразување на мислењето на избирачите при изборот на нивните претставници.
5.4 – јасна поделба меѓу државата и политичките партии; особено, политичките партии да не бидат споени со државата.
7.1 – одржување на слободни избори во соодветно време утврдено со закон.
7.6 – почитување на правото на поединци или групи да ги воспостават со целосна слобода, сопствените политички партии или други политички организации, и да се обезбедат таквите политички партии и организации со потребните законски гаранции кои ќе им овозможат да се натпреваруваат едни со други врз основа на еднаков третман пред законот и властите.
7.7 – сигурност дека законот и јавниот политички ангажман дозволуваат политичката кампања да биде спроведена во фер и слободна атмосфера во која ниту едно административно дејство, насилство, ниту заплашување ќе ги попречат партиите и кандидатите слободно да ги презентираат своите ставови и квалификации, или ќе ги спречи гласачите од запознавање и дискутирање за истите, и дека својот глас ќе го дадат без страв од одмазда
7.8 – сигурност дека ниту една правна или административна пречка ќе стои на патот за непречен пристап до медиумите на недискриминаторска основа за сите политички групации и индивидуалци кои сакаат да учествуваат во изборниот процес.
Во овој контекст, според вчерашните искази на шефот на делегацијата на ОБСЕ ПА, Изабел Сантос може да се заклучи дека медиумскиот дел потфрлил при обезбедувањето на фер натпревар помеѓу партиите, и разграничувањето на партијата од државата.
Се констатира дека мнозинството од набљудуваните медиуми „работеле“ во полза на владејачките партии и претседателскиот кандидат на ВМРО ДПМНЕ, а негативна слика давале за кандидатот на опозициската СДСМ, како и тоа дека медиумите често потфрлале во разграничувањето помеѓу медиумското известување за службените лица во нивно својство на министри и кандидати.
Членовите потенцирани погоре, соодвестуваат на целосно почитување на човековите права, основните слободи и развој на општеството врз база на плуралистичка демократија и владеење на правото, со цел да се воспостави мир, безбедност, правда и соработка.
Земјите-потписнички се обврзани на соработка помеѓу нив, како и активно учество на индивидуалци, групи, организации и институции, кои се клучни за обезбедување на прогрес во остварувањето на целите.
Присуството на меѓународните набљудувачи пак има за цел да помогне за самодовербата кај гласачите, и да забележат измами и да идентификуваат проблеми на кои треба да се работи.
Во прилог погледнете какви беа наодите на набљудувачките мисии на ОБСЕ во сите циклуси на парламентарните избори од 1998 до денеска.
2002:
>> Во 2002 оценката беше дека изборите се спроведени во најголем дел во склад со заложбите на ОБСЕ.