Утрово на граничниот премин со Грција во Гевгелија се одржа средба помеѓу македонскиот министер за внатрешни работи Оливер Спасовски и словачкиот премиер Роберт Фицо придружуван од словачкиот министер за внатрешни, како и бројна делегација која го вклучуваше кабинетот на Фицо, чета словачки полицајци и екипи словачки новинари.
Домаќинот и гостинот прво направија обиколка во речиси празниот камп на македонска територија. Гостите ги гледаа новите шатори поставени со странска помош пред околу 7 месеци кога на територијата на Македонија минуваа по десетици илјади бегалци дневно. Прес конференцијата беше закажана во 9 30 часот утрово внатре во кампот, а целта на посетата опишана како „продлабочување на соработката во светло на мигрантската криза“.
Неколку минути пред најавената конференција, домаќините известија дека се менува локацијата и дека Спасовски и делегацијата од Словачка на чело со премиерот ќе отидат до граничниот премин со Грција.
Таму ги дочека море од очaјни луѓе.
– Ве молиме, ве молиме, пуштете не, немаме каде, ќе умреме овде. Ве молиме, имајте милост, илјадници бегалци безнадежно викаа по високите функционери залепени со лицата на бодликавата ограда пред која што стоеја Спасовски и словачкиот премиер.
Гостите ја разгледуваа оградата и разговараа со присутните дежурни полицајци, додека камерите се местеа пред очите на бегалците да го одржат пресот. Вчудоневидувањето на новинарите од големите светски медиумски куќи не можеше да се скрие.
– Ова е катастрофа од конференција, зарем навистина овде ќе одржат прес, рече новинарот на Скајњус, Џон Спакс.
Со исклучок на снимателите и фотографите, ниедно друго око не беше свртено кон бегалците на оградата. Немаше ниту формална загриженост или по некој збор со луѓето од другата страна.
Спасовски изрази задоволство од соработката со Вишеградската група – така се нарекуваат земјите од ЕУ (Словачка, Чешка, Полска, Унгарија, Словенија) кои ја заговараат идејата за преместување на границата на шенген зоната на македонската јужна граница со Грција и ја одбиваат идејата на другиот блок земји на ЕУ на чело со Германија, кои пак, бараат утврдени квоти за прием на бегалци во секоја земја членка. Во моментов, Македонија не пропушта бегалци или пропушта, како денес, по неколку десетина дневно, бидејќи Австрија не прима повеќе од 80 на ден. Отсуството на решенија во самата ЕУ неспорно влијае и на тоа дали Македонија ќе ја држи отворена границата и колку бегалци ќе пропушта на ден бидејќи земјите од рутата по Македонија верижно ги затвораат границите во зависност од тоа колку е дневната бројка на прием на Австрија.
Фико задоволно се фотографираше пред оградата која ја претставува идејата на Вишеградската група која тој ја застапува, додека Спасовски одговараше на прашања. Словачкиот премиер следната недела го чекаат избори во трка во која омразата кон бегалците и Меркел носи поени. Спасовски, пак, рече дека доколку бегалците пак се обидат да ја пробијат оградата и да ги нападнат полицајците, тие ќе возвратат сериозно и дека негов интерес се македонските граѓани. Ја повика ЕУ на решенија и рече дека ова е не е проблем на Македонија и , оттука, Македонија не може да биде решението туку истото треба да се бара во изворот на проблемот.
Пред камерите беа пропуштени дваесетина бегалци. Политичарите споделија насмевки и се поздравија пред очите на камерите и заминаа, а додека бегалците се тргнаа од оградата и се вратија во кампот.
Таму, од другата страна, состојбата станува се поочајна и поочајна. Ако вчера утрото бројот на бегалци во Идомени беше 7,000, денеска попладне дојде до 12,000. Се чекаат редици долги по километар за да се добие преглед од лекар или да се земе сендвич или чај. Кампот во Идомени ниту одблиску не изгледа како кампот во Гевгелија. Бројот на луѓе не е единственото нешто што ја прави разликата. Ако во Грција има 12,000 до попладнево, во македонскиот камп има 170 луѓе. Ако во Грција има само неколку не толку добро опремени поголеми шатори без вода и со ограничен пристап до храна и медицинкса помош, македоснкиот камп има дури и бесплатна интернет мрежа.
– Не можам да верувам колку е убаво овде, поубаво навистина, ќе се одмориме, толку сум уморна, десет дена бев во Идомени, ужасно е, во моментов веќе не ми е гајле колку треба да останам овде, рече една жена од Ирак која со својата малолетна ќерка беше една од малкуте среќници кои утрово ја преминаа македонската граница.
Грчките трговци намирисаа бизнис и од вчера таму има поставено мали приколки во кои се продаваат сендвичи, а грчките земјоделци во камиони носат компири, банани, домати. Сето ова – по непазарни солени цени. Дел од бегалците тука се заглавени повеќе од десет дена, па во кампот веќе се варат супи, се перат и сушат алишта на импровизирани сушални. Оние посреќните и поимотните купуват шатори и не мораат да спијат во кампот од кој се шири неподнослива реа и кој врие од ѓубре додека илјадници деца седат врз него и чекаат прием на лекар.
Условите не се подобруваат, бројот на бегалци расте секој ден и ситуацијата е навистина безнадежна, a утрото на македонската граница со македонските и словачките функционери уште еднаш го покажа неединството на Европската унија по ова сериозно прашање.