Пишува: Патриција Побриќ
Во Црна Гора, свиркачите (лица кои јавно предупредуваат на нелегални активности, на пример, корупција, недолично однесување, кршење на законот или злоупотреба од страна на моќни лица) останаа без поддршка од владата, згора на тоа, Владата е таа што врши притисок врз работодавците да им дадат отказ или со разни притисоци да ги наведат да заминат сами. Покрај тоа, имаме директен повик за одмазда кон нив со изјавата на претседателот Мило Ѓукановиќ (тогашен премиер) кој во парламентот рече дека работодавачот, со отпуштање на свиркачот, направил нешто што секој би требало да го направи во ситуација кога се изнесуваат „приватни“ податоци за компанијата или институцијата, и дека соопштувањето на такви информации не е „демократско“.
Мојата голгота започна кон крајот на 2015 година и почетокот на 2016 година, кога работев како директор за продажба и маркетинг во хотелот „Рамада“ во Подгорица. Новоформираната Партија на социјалдемократите (која тогаш, а и подоцна беше и дел од владата), предводена од Иван Брајовиќ, тогашен министер за транспорт и поморство, а подоцна претседател на парламентот, ги организираше основачките митинзи во споменатиот хотел. По два митинга, беше побарано сметките за овие услуги да бидат префрлени на Дирекцијата за железници, што е јавно (државно) претпријатие. Мојот работодавец во тоа време мораше да го стори тоа под притисок, иако јас се спротивставив. Откако излегов со јавноста со оваа информација и пријавив корупција, ме отпуштија. Станав свиркач, непријател на државата и интересно лице за безбедност. Дури и Агенцијата за спречување на корупција одлучи да не ми даде статус на свиркач, што, според законот, би ми обезбедило барем одредена заштита, и евентуално надомест на штетата направена на моето семејство и мене.
Пет години подоцна, овој случај доби судски епилог. Во неколку судски постапки, неколку функционери на социјалдемократите (не и претседателот на партијата) беа осудени за злоупотреба. Односот на властите, односно институциите кон корупцијата и злоупотребата на службената положба најдобро го илустрира фактот дека осудениците сè уште уживаат политичка заштита, сите се вработени, некои дури и унапредувани, додека јас сите овие години немав шанса да се вработам и како самохрана мајка да обезбедам барем основни потреби за своите деца и за себе.
Често ми го поставуваат прашањето „Дали жалиш што свиркаше?“, Или „Дали, да може да се врати времето, би се осмелила повторно да ја поминеш оваа голгота“? Јас секогаш го давам истиот одговор: Би сторила сè исто, бидејќи тоа е правилна, морална одлука. Верувам дека мојата жртва беше мал дел од големата слика за активностите што доведоа до промена на режимот во Црна Гора.
Чудно е чувството кога некои луѓе ве гледаат со презир, а други со почит. Носите невидлив товар со кој сте обележани. Сигурна сум – горда сум на тоа – што не сум се посрамотила себеси, семејството или предците со какво било дело.
Мислам дека важноста на свиркачите оди до неизмерни размери. За мене, херои се како луѓе како Едвард Сноуден и Др. Астрид Стакелбергер. Храбрите луѓе кои откриваат и обелоденуваат неморални, незаконски и социјално штетни активности – и локално и глобално – заслужуваат поддршка и почит. Затоа, мојата порака е јасна – поддржете ги свиркачите со цврсти закони и нивна доследна примена и охрабрете го нивното дејствување.
Патриција Побриќ, дипломиран математичар, магистер по организациско водство, 25 години менаџерско искуство.
Текстот, насловот и фотографијата се преземени од опкружување – платформа отворена и достапна за сите оние од регионот таканаречен Западен Балкан, чии гласови заслужуваат внимание и кои сакаат со своите текстови, видео записи и други формати да го изнесат својот критички поглед, да понудат нови идеи и видувања за сите случувања во соседството.