НАЗМИ АБДУРАХМАНИ / ЦИВИЛ МЕДИА
„Враќајки се дома со градски аутобус од прошетката на Матка, уморот кој го чуствував од прошетката на тоа малку убаво што го имаме во Скопје изчезна кога моите очи со неверување ги здогледаа пламените јазици кои ја зафатија Универзална сала! Се симнав и така тажно гледав како ми гори сеќавањето од многуте културни настани на кои сум присуствувал во Универзална. Скопје беше во пламен“ – ова се зборовите на 60-годишниот сосед кој со емоции го сподели ова искуство со мене.
Не дека сум многу близок со чичкото, но ние во Чаир сите ги викаме комшии, па застанав и го послушав до крај. Очекував уште нешто да каже, но не. Тоа беше, со една реченица сумираше сè – „Скопје навистина гори“.
Салата одамна ја немам посетено, но се сеќавам на емоциите од 90-тите кога се одржуваше фестивалот „Нота Фест“. Тоа беше спектакл.
Овој мој сосед не знае дека Универзалната сала одамна е само руина, ниту дека изгоре тоа што остана од неа. Тој, како да се сеќаваше на својата младост, како и јас, на салата што беше полна со возбудливи настани – од концерти и фестивали до мултимедијални настани и конференции.
Но, од што гори Скопје? Поминаа девет години откако беше ветена реконструкција на симболот на Скопје, но ништо! И кога конечно се договараа дека иконата, која беше донација од светот по разорниот земјотрес во Скопје, треба повторно да се изгради. Таа изгоре!
Дали изгоре од човечко невнимание или како некоја натприродна сила да сака да ни каже дека сме самоуништувачи, лицемерни и не ја сакаме културата, тоа останува за гатачите да ни кажат.
Но факт е дека тие кои се најповикани да ја заштитат културата и „салата на сеќавањата“, културните работници, барем еднаш не сум ги видел да излезат и да го кренат гласот за ова ремек-дело од емоции на безброј уметници и изведувачи.
Кога велам не сум ги видел да го креваат гласот, не мислам само да излезат со транспарент на кој пишува „изградете ја салата“, тука да викаат и врескаат да не ни ја распарчат културата. Мојот комшија рече дека „Скопје изгоре“, а не го интересираше ниту објаснувањата на бирократските раководители за тоа кој е виновен. Сите ја знаеме вината, но едноставно сме избрале да не ја откриеме, затоа што културата одамна е откорната од нас.
А кога немаш култура, немаш ни чувство за сè што се случува околу тебе. Сега „салата на сеќавањата“ изгоре, но прашање е дали гори и Скопје и државата, имајќи ги предвид ветувањата и зборовите на политичките челници кои се обидуваат да ја преземат власта и да креираат политики. Едната страна повикува да одиме таму каде што цивилизацијата и културата се развиваат долго време, другата вели дека можеме и сами. А, ако останеме сами, без конкретна цивилизациска насока, тоа што сигурно ќе ни се случува е „Скопје во пламен“.