Ако се согласиме со фактот дека мисијата на театарот е на својот „консумент“, публиката, да и предаде знаење или барем да и го трасира патот на каде треба да се движи во време и простор, што е добро и што е штетно за човека, од што се добива и од што се губи авторитетот, а ова посебно важи за тие на кои им била дадена шансата да се докажат пред граѓаните или пошироката јавност дека поседуваат вредности и дека ја имаат сета верба да ја одиграат улогата на првиот човек – државник. Но, кога на крај се убедуваш дека не ги научиле лекциите од „пораките на актерите од сцена“, туку погрешно ги толкувале, тогаш сакале или не таквите треба да бидат казнети.
Во оваа насока Албански театар во својата продукција, особено од периодот 1980 – 2000 им сервираше на љубителите на уметноста, публиката, такви проекти од кои публиката и општеството воопшто, бездруго требало да ги извлече потребните поуки.
Бројот на таквите поуки е голем. Јас ќе спомнам само неколку, како:
„Дожд во Уертомонто“ од Ресул Шабани, кој својата драматуршка обсервација ја поставува во Чиле, во времето на падот на националниот фронт на Аленде, со аспирации на универзалноста на среќата на демократското уредување, кој однатре е детерминиран да плови по патот кон Амбисот. Прогонетите лица од воената хунта, секој со својата среќа или подобро кажано несреќа, се праќаат во „Уертомонто“, стационар, каде се концентрираат сите надежи за спас од тортурата на воениот ѕвер. Но, во овој, условно речено, локалитет на надежта, тие го наоѓаат вистинскиот пекол. „Уертомонто“ ја демаскира хипокризијата, изгубените идеали, ги „разголува“ ликовите кои со нивниот двоен морал и отвораат патека на јунтата и анти-демокрацијата.
„Бовча“ од Едвард Бонд. Ванг ја раскажува најстравотната случка за селанецот кој сиот свој живот го носел кралот на плеќи, без да помисли дека кралот од амна веќе починал… живееме во време на големи промени. Лесно е да ги откриеш ѕверовите, како што е лесно да се најдат хероите. Да судиш право, да одбираш помеѓу доброто и злото – ова е сè што е потребно да се биде човек.
„Сонцето заоѓа“ од Мишел де Гелдерод, е моќна драма која говори за анатомијата на владеењето и за владеењето на Карло V од Хамбуршката династија, кој во еден момент разбира дека не е семоќен и дека и нему му заоѓа Сонцето.
Всушност Сонцето заоѓа и за тие кои мислат дека се предодредени само за подеми, додека падот им се случува само на другите… и таквите владетели доаѓаат до ситуација да се соочат со својот пад, со својата немоќност, со фактот дека и за нив сонцето заоѓа. Во демократија секој е слободен да се кандидира, дури и да стане владетел, претседател на влада, премиер или нешто друго. Но, не треба да ја злоупотреби власта, надлежноста, правото. Тој треба да владее со чесност и треба да се бори да остане човек до крај, инаку крајот е лош, зашто нема владеење без крај, нема сонце кое не заоѓа… секогаш и секому, без разлика на својата илузија, Сонцето му заоѓа.