Скопје очекува час поскоро да се определи датум за одржување на првата меѓувладина конференција со Северна Македонија и почеток на пристапните преговори со Европската Унија (ЕУ). Тоа е од геостратешки интерес за ЕУ, имајќи ги предвид околностите предизвикани од руската инвазија на Украина. Брисел уверува дека волја има, дека прави сè што може за почеток на преговорите со Северна Македонија и со Албанија, но не може да вети датум.
Високиот претставник за надворешна политика и безбедност на ЕУ и потпреседател на Европската комисија, Жосеп Борел вчера изјави дека има волја, а следствено на тоа, има и начин, но, како што кажа, не може да вети датум за почеток на преговорите за членство во ЕУ.
„Мислам дека моментот е сега, постојано комуницираме и проценуваме дека земјата е подготвена да започне преговори за пристапување. Не можам да ветам, но можам да уверам дека правиме сè што можеме пристапните преговори со Албанија и Северна Македонија да започнат на следната меѓувладина конференција“, рече Борел.
Борел вчера од Скопје порача дека ова е момент за будење на Европа да почнат формалните преговори со Северна Македонија и Албанија и посочи оти се надева дека тоа ќе биде можно на следната меѓувладина конференција. Тој истакна дека Севера Македонија и целиот регион се стратешки приоритет и ЕУ е посветена европската перспектива за овие земји да ја направи реалност.
Според него, билатералните прашања не смеат веќе да загрозуваат никаков процес на пристапување, дури ни, како што рече, ако се засновани на етничко-лингвистички согледувања. Додаде дека го разбира разочарувањето што многумина го чувствуваат во Северна Македонија.
„Постојано оценуваме дека земјата е подготвена за почеток на разговорите за пристапување и тоа не е реторичка изјава, тоа е цврста проценка и заложба и изјава за намера“, рече високиот претставник на ЕУ, Борел.
Борел го поздрави новиот импулс меѓу Северна Македонија и Бугарија, подвлекувајќи дека ги поттикнува двете страни да најдат заемно прифатливи решенија и да ги разрешат билатералните прашања зашто „проширувањето не може да продолжи ако е попречено од билатерални прашања“. Според него, позитивната работа е дека сега меѓу двете влади и двајцата премиери има многу поцврста волја да се постигне решение. Најави дека ќе продолжат да разговараат со Бугарија, сè додека не се реши ова прашање.
Паралелно, смета тој, реформите на Северна Македонија во владеењето на правото, борбата против корупцијата, дигиталната трансформнација и зелената агенда ќе овозможат брз прогрес кон преговорите.
Премиерот Димитар Ковачевски, на заедничката прес-конференција со Борел, апелираше до сите земји членки на ЕУ час поскоро да се определи датум за одржување на првата меѓувладина конференција со Северна Македонија.
На новинарско прашање дали на средбата со Борел побарале европска интервенција за конкретни чекори, односно датум за почеток на преговори во јуни, Ковачевски одговори дека за датуми не се врзува, туку за остварување на цели што треба да се направат.
„Да се дојде до решение кое прво ќе биде прифатливо за двете страни. Решенијата треба да бидат во духот на европските вредности, треба да се базираат и на задржување на достоинството на двата народа и двете држави и одлуката треба да биде прифатена и донесена од страна на сите земји члники на ЕУ“, појасни меѓу другото Ковачевски.
Премиерот рече дека има редовна комуникација и со бугарскиот колега Кирил Петков и на ниво на ресорни министерства. Потсети дека министерствата за надворешни работи на двете држави работат на политичките прашања и имаат редовна комуникација на ниво на експерти.
„Во моментот кога ќе имаме заедничко прифатливо решение, кое ќе се заснова на европските вредности, ќе се заснова на ставовите кои ги отсликуваат позициите на нашата држава декларирани во Собранието, тогаш тоа заедничко постигнато решение ќе биде споделено“, изјави Ковачевски.
Според него, сегашната состојба на статус-кво никому не оди во прилог.
„Блокадата на пристапните преговори за земјава се чувствува во целиот регион. Неопходно е Северна Македонија да има силна и јасна европска перспектива“, рече Ковачевски, додавајќи дека единствено целосно обединета, Европа може да биде силна.