Луѓето со слабо образование и аналитичко размислување се посклони да веруваат во заговори и дезинформации за ковид-19, покажува студијата спроведена во пет земји, објави лондонски Гардијан.
Истражувачите од Универзитетот во Кембриџ изјавија дека откритијата покажале дека подобрувањето на аналитичките вештини кај луѓето може да помогне во справувањето со епидемијата на „лажни вести“ за здравствената криза.
Пет национални истражувања, одразувајќи ги националните квоти за возраста и полот, биле спроведени оваа година за да се процени подложноста на дезинформации поврзани со коронавирус и неговото влијание врз клучните здравствени однесувања.
Студијата открила дека најконзистентен предуслов за намалена подложност на дезинформации за ковид-19 е писменоста – можност за разбирање и широко применување на квантитативните информации.
Луѓе од Ирска, Шпанија, Мексико, САД и од Велика Британија учествувале во студијата. Нивните нумерички нивоа на писменост се пресметани врз основа на три различни тестови за броење.
На учесниците им биле презентирани девет тврдења за ковид-19, некои лажни (на пример, 5Г мрежите можат да нè направат подложни на коронавирус) и некои вистинити (на пример, луѓето со дијабетес имаат поголем ризик од компликации од коронавирус).
Учесниците биле прашани и за нивната перцепција за ризикот од ковид-19, за степенот до кој ги следеа упатствата за јавно здравје и веројатноста дека ќе бидат вакцинирани доколку има вакцина.
Општо, поголема подложност на лажни вести е поврзана со помала усогласеност со упатствата за јавно здравје за ковид-19, како и желбата на луѓето да се вакцинираат против вирусот и да им препорачаат вакцина на семејството и на пријателите.
– Некои научници сметаат дека подложноста кон дезинформации е поврзана со политички ставови, додека други веруваат дека е поврзана со способности за размислување. Моето мислење е дека и двата се соодветни… Ми се допаѓа ова откритие на некој начин, бидејќи тоа ми дава надеж дека има решение – рече авторот на студијата, д-р Сандер ван дер Линден.
Друг разликувачки фактор поврзан со верувањето во „лажните вести“ за ковид-19 е возраста, откриле истражувачите. Да се биде постар е поврзано со помала подложност на дезинформации, насекаде (освен Мексико) – некомпатибилно со претходните истражувања, кои обично детектираат спротивна шема, барем во контекст на изборите.
– Постарите луѓе може да бидат помалку подложни (на дезинформации), но сепак да ги споделуваат повеќе – рече Линден, додавајќи дека тие имаат помала веројатност да ја поддржат дезинформацијата за ковид-19 бидејќи старите лица се најпогодени од болеста.
Студијата, објавена во Royal Science Open Science, исто така откри дека луѓето кои се подложни на дезинформации се сметаат за малцинства и не го почитуваат авторитетот на научниците или политичарите.
Политичкиот конзервативизам е исто така поврзан со малку поголема подложност на дезинформации, открија истражувачите, но изненадувачки, оваа врска не е толку силна во САД и во Велика Британија како на други места.