ЈИЕ6, стапки на невработеност, 2012, Приближните податоци за Косово сугерираат невработеност од 35 отсто.
Само пред шест месеци, во претходниот „Редовен економски извештај“ на Светската банка за Југоисточна Европа, кој покрива шест балкански земји: Албанија, Босна и Херцеговина, Косово, Македонија, Црна Гора, и Србија (ЈИЕ6), погледот беше свртен кон повторна рецесија и воведување структурни политики, кои беа неопходни за економско закрепнување, пишува на официјалниот блог на Светската банка, Жељко Богетиќ, главниот економист на оваа институција за Југоисточна Европа.
„Сега, пак, среќни сме што можеме да известиме дека закрепнувањето е тек во секоја од овие земји. Во 2013 година, регионот ЈИЕ6, е проектиран да порасне 1,7 проценти, со што би се ставил крај на повторната рецесија од 2012 година. Електричната енергија, земјоделството, па дури и дел од извозот помагаат кон растот на излезните компоненти. Косово води во растот со 3,1 отсто, со Србија (која сочинува речиси половина од БДП во регионот) на второ место која се очекува да порасне за 2 отсто заради зголемувањето на странските директни инвестиции, извозот и враќањето на вообичаените нивоа на земјоделско производство. (Во 2012 година, земјоделското производство во Србија падна 20 отсто заради големите суши). Албанија, Македонија и Црна Гора сите се очекува да пораснат за помеѓу 1,2-1,6 отсто. Оваа група ја заокружува Босна и Херцеговина со очекуван раст од 0,5 отсто,“ пишува понатаму Богетиќ.
Значи ли ова дека работите конечно се подобруваат на Балканот? Не сосема, смета тој.
Еврозоната сѐ уште е во рецесија. Горните стапки на раст – иако подобри од рецесијата – се неинспиративни и премногу мали за да можат да повлијаат врз високата стапка на невработеност. Големината на предизвикот се илустрира со бројките за невработеноста, која се стабилизира над 20 отсто по кризата. Во 2012 година, стапката на невработеност во ЈИЕ6 остана блиску до својот врв од периодот на кризата (виолетови дијаманти на графиконот). Просекот за регионот беше за 22,8 отсто во 2012 година, повеќе од двојно од 11,2 отсто од просекот во 11-те земји нови членки на ЕУ од Источна Европа.
За жал, не постои лесно решение, смета Богетиќ и додава дека клуч за намалување на невработеноста е дополнителен робустен раст. За да се постигне тоа, земјите ќе треба да одржуваат интелигентни фискални прилагодувања, значително подобрување на инвестициската клима и конкурентност и да продолжат со зајакнувањето на нивните финансиски системи за поддршка на закрепнувањето на заштедите, инвестициите и кредитирањето. Покрај тоа, поагресивна политика е потребна на неколку фронта: поттикнување на претприемништвото и развојот на мали претпријатија; инвестирање во вештини; отстранување на бариерите за мобилност и вработување на работници.
Едноставно кажано, земјите ќе треба да работат многу повеќе на големи структурни реформи за да се постигне забрзување кое ќе помогне да се „избега“ од патеката на низок раст и високата невработеност, заклучува главниот економист на Светската банка за Југоисточна Европа.