Нестабилната економска ситуација, ниските плати, лошите услови за живот, сиромаштијата се главните причини што граѓаните масовно ја напуштаат државата и заминуваат да работат во странство.
Официјално од воведувањето на матичните броеви во средината на осумдесетите до февруари годинава од Македонија во странство заминале 128 888 граѓани. Од нив 105 153 се возрасни, а 15 735 се деца. Во МВР велат дека тоа се луѓе кои пополниле формулар дека го одјавуваат нивниот престој и заминале да живеат во странство, но никој не го знае вистинскиот број бидејќи многу од нив не се одјавиле пред заминување.
-Обично не кажуваат каде одат да живеат. Ние тоа и не го бараме од нив, но според законот секој што патува во странство на повеќе од три месеци е должен да се одјави од државата, во спротивно ќе биде казнет, од 100 до 500 евра велат за НОВА во МВР.
Најпримамливи дестинации се Италија, Швајцарија, Германија, Скандинавските земји, Австралија, Канада, САД. Во последно време младите масовно заминуваат да работат на брод.
Кумановчани заминуват да работат во Авганистан, Дубаи, Џибути, Арапските емирати. Во потрага по работа во градежништво во Русија заминуваат најмногу работници од Крива Паланка, регионот на Гостивар и Тетово најчесто работат во Словенија, Швајцарија и Германија. Многумина работат сезонски во Црна Гора и Хрватска.
Високообразованиот кадар, младите и способни луѓе најчесто заминуваат во САД каде што го наоѓаат своето место под сонцето. Дел од нив се едуцираат, другите работат, а државата каде што престојуваат добива готов, образован кадар во кој не вложила ниту денар велат експертите.
Последните истражувања во рамките на нацрт-националната стратегија со која државата сака да го спреци одливот на кадар, покажаа дека дури 29 проценти од младите академски граѓани заминале на работа во странство. Во Македонија се случува најголемиот одлив на мозоци досега велат надлежните во ресорното министерство. Младинските организации реагираат дека надлежните доцна се сетиле да му обрнат внимание на проблемот.
-Партиските вработувања во јавната администрација и пошироко, неквалитетното образование кое важи за нетранспарентно и не нуди практични вештини се главните причини за одлив на мозоци изјави за Радио слободна Европа, Марјан Забрчанец од МОФ.
Социолозите велат дека младите во Македонија живеат во непредвидливи услови, со чувство дека ќе останат без работа, дека се маргинализирани и затоа бараат спас во странство.
Истражувањата покажуваат дека дури 85 проценти од младите со високо обарзование сакаат да заминат во странство.
Во Агенцијата за вработување велат дека до крајот на минатата година во државата имало 243 403 невработени лица кои се евидентирани дека бараат работа.
Половина од нив се активно население до 39 години, а 25 проценти од нив се млади до 25 годишна возраст.
Најбарани професии од високообразовниот кадар се информатичари, биолози, лекари, медицински сестри. Информатичарите се најбарани во Германија, а лекарите и медицинските сестри освен во западно-европските земји заминуваат на работа во Кувајт и Арапските емирати.
Лекарите кои заминуваат во Германија и Австрија најчесто прво стажираат за плата од 2000 евра и платен стан, а потоа добиваат стално вработување за три пати поголема плата.
Истражувањето на Хелтгрупер покажало дека дури 57 проценти од лекарите размислуваат да ја напуштат државата.
Државата донесе стратегија за намалување на одливот на кадар, за чија реализација ќе се трошат пари од буџетот. За оваа година е предвидено да се потрошат 530 000 евра, идната 1,1 милион евра, а 2,2 милиони евра во 2015 година.
Како оваа стратегијата ќе ги одврати младите да заминат во странство кога тука неможат да најдат работа, е прашање на кое треба да одговорат надлежните.