Поранешниот претседател и премиер Бранко Црвенковски денеска, на настан на кој учествуваше и Советот на амбасадори, упати критики за бавниот процес на евроинтеграциите на Западен Балкан. Новата методологија за преговори што ја предложи Франција, според него, нема резултати бидејќи процесот или стои во место или има симболичен напредок, а Македонија проблемот не треба да го гледа само од аспект на проблемот со Бугарија туку пошироко.
Затоа, според Црвенковски, потребна е нова стратегија за евроинтеграциите за што, тој денеска промовира иницијатива која значи регионот да побара од Брисел пристап до заедничкиот пазар и европските фондови.
Погодностите, според него, би биле што земјите од регионот би ги подобриле своите економски перформанси, а со тоа би биле поподготвени за полноправно членство. Од друга страна, како што рече, ЕУ би го зајакнала својот кредибилитет, како и влијание во регионот, и би ги елиминирала сите опасности од неевропски и антиевропски влијанија.
Поранешниот претседател изнесе два предлога како да се постигне таа цел. Едниот е, како што рече, да се искористи постојната Европска економска област.
„Да се потсетиме оваа организација е основана на 1 јануари 1994 година врз основа на договорот меѓу земјите членки на ЕФТА и во тоа време европската заедница, денес ЕУ. Со овој договор денес се овозможува Исланд, Лихтенштајн и Норвешка да учествуваат во внатрешниот пазар во ЕУ и без членство во ЕУ. За возврат тие се обврзани да ги усвојат и спроведуваат сите закони на ЕУ кои се поврзани со единствениот пазар освен законите поврзани со земјоделство и рибарство. Дека членството во европската економска област не е никаква кочница за полноправно членство во ЕУ говори примерот на Австрија, Финска и Шведска кои во 1995 како поранешни членки на ЕФТА станаа полноправни членки на ЕУ. На оваа тема имам разговарано со амбасадорот Јолевски тој има подготвено една“, рече Црвенковски.
Втора варијанта со која би се избегнале сложените процедури за прием на нови членки во европската економска област, а истовремено би се овозможил и пристап до европските фондови, според него, е доколку ЕУ истовремено потпише нов посебен договор со сите земји од Западен Балкан и со него би се овозможило учество на заедничкиот европски пазар и можност за користење на европските фондови.
Црвенковски ги повика политичките партии да не ѝ ставаат партиски печат на оваа идеја.
„Ако оцените дека оваа идеја е интересна и заслужува внимание, во ред, ќе ми биде мило. Ако сметате дека идејата е лоша и безвредна, повторно во ред – можете да ја критикувате или едноставно да ја игнорирате. Но, ве молам немојте да ѝ ставите партиски печат и да ја внесете во своите дневнополитички конфронтации. Не случајно се решив да ја промовирам токму тука пред советот на амбасадори, пред луѓе со големо живото и дипломатско искуство, но ви исто време што е многу важно, луѓе со различни политички припадности и ориентации“, порача тој.
Црвенковски оцени и дека застојот во евроинтеграциите се однесува на целиот регион и дека состојбите се исти како што биле и лани ова време.
„Тоа не се однесува само за Македонија туку и за другите земјите од регионот, без разлика дали ќе го нарекуваме Југоисточна Европа или Западен Балкан“, вели тој, додавајќи дека исклучок е само Албанија. Конкретно за Македонија тој рече дека само ги отворила но не ги почнала преговорите за членство во ЕУ и дека се нереални предвидувањата дека за седум години ќе станеме членка на ЕУ.
Поранешниот претседател оцени и дека ниту новата француската методологија не го забрзала процесот.
„Да се потсетиме дека токму заради тоа, а не заради бугарското вето во октомври 2019 година и покрај позитивната препорака од страна на Европската Комисија, Македонија не ги почна преговорите со Унијата. Што е резултатот од новата методологија? Овие три години ниту Србија ниту Црна Гора не направија ниту еден видлив значаен чекор напред во процесот на преговорите. Со други зборови, од различни причини, за различни држави процесот на евроинтегрирање на целиот регион или стои во место или бележи симболички напредок“, истакна тој.
„Сево ова го говорам затоа што сметам дека во креирањето на нашите политики во однос на евроинтеграцискиот процес мора да го имаме предвид и поширокиот контекст, а не се да се сведува само на проблемот со Бугарија. Фактите говорат дека интеграциите во однос на целиот регион на Западен Балкан се во застој со повремени мали чекори. Според мене во овој момент не постои простор за поголем оптимизам ниту за наредните неколку години“, рече Црвенковски.
С.К.