Новиот извештај на Европскиот парламент (ЕП) кој ќе се гласа утре овој пат не е толку позитивен за Македонија како што до сега беше случај. Покрај вообичаените пораки до Советот на министрите на ЕУ да одреди датум за преговори со нашата земја новиот извештај на британскиот социјалист Ричард Ховит содржи цела низа критики за проблемите со кои се среќава Македонија.
Најпроблематичниот дел од извештајот, како и претходните години, беше споменувањето на придавката “македонски”. Во извештајот придавката е спомената на неколку места во грчките пратеници се разбира имаа забелешки на ова. Ховит сепак одлучи дека придавката на некои места треба да остане и покрај грчкото противење.
“Не сум имал никаква намера да го оставам на страна зборот “македонски” и тој ќе се појави во текстот, се надевам дека тоа ќе ми успее и денес при гласањето како и досега”, рече Ховит за Нова.
Проблем се појави и со изучувањето на албанскиот и македонскиот јазик. Во својот документ Ховит изрази жалење дека не е направен напредок за интегрираното образование и изрази “загриженост што се помалку млади етнички Албанци лошо го владеат македонскиот јазик што води до сепарација и потенцијали конфликти според етничките линии помеѓу учениците”.
Овој предлог на Ховит наиде пред се на амандмани од страна на повеќе пратеници. Неговите грчки колеги бараа да се избрише придавката “македонски” јазик и да се стави изразот дека младите треба да “го учат јазикот на другиот”. Но, според други пратеници, како словачкиот демохристијанин Едвард Кукан, овој член од резолуцијата е барање за двојазичност во Македонија, рече тој. Кукан смета дека тоа е во ред и дека во неговата земја Словачка барањето да се учи унгарски не би било позитивно примено.
На истата линија застана и Британецот Чарлс Танок кој исто така: “Зошто да се тераат луѓето да учат втор јазик. Ние не треба да каже кој јазик ќе се учи во таа земја”, рече Танок во дебатата.
Во кусиот разговор за Нова Ховит рече: “ова е предлог од грчки пратеник од партијата на зелени и се појави како недоразбирање не само во Македонија туку и во ЕП. Според мене работите се јасни и треба да се учи јазикот на другиот”. Според Ховит нема сомнение дека “јазикот на другиот треба да се учи но тоа е охрабрување а на барање”, појасни тој за Нова.
Но проблемите со Македонија не застануваат тука. Некои амадмани бараа Резолуцијата на ЕП овој пат отворањето преговори меѓу ЕУ и Македонија да бидат решени пред самиот почеток на преговорите.
“Извештајот вели дека почетокот на преговори треба да и помогне на земјата. Има еден амандман кој сугерира дека е подбро да се реши спорот со името што е можно побрзо. Овој проблем требаше да биде решен одамна и тоа предизвикува фрустрација во ЕП и во земјата”, вели Ховит за Нова.
Постојат и други точки во извештајот околу кои ЕП е загрижен и кои се во врска со преговорите за членство со Македонија. Тој смета дека Европската комисија (ЕК) треба да направи кванитативна анализа за тоа колку чини социјално, економски и политички, за Македонија и нејзините соседи, одложувањето на преговорите за членство.
Според резолуцијата, Македонија го исполнува Копенхашките критериуми и треба да почне преговори за поглавијата 23 и 24 во правдата, демократијата и човековите права за да се забележи напредок во овие области.
Резолуцијата смета исто така дека по 20 години неуспешни преговори можеби е време да се размисли дали рамката за преговорите, Обединетите Нации, е онаа која е кредибилна. И се бара од грчкото претседателство да придонесе за да се даде политички елан во преговорите за името.
Не е за изненадување исто така барањето за примена на договорот за 24 декември.
ЕП забележува и дека Албанија и Косово прават напредок кон ЕУ и загрижен е што македонското “албанско население би можело да се почувствува оставено одзади во процесот што може да доведе до ризик за добрите меѓуетнички односи и идната политичка стабилност на земјата”.
ЕП покажува исто така вознемиреност за слободата на изразувањето. ЕП повикува законот за медиуми да биде предмет на консултации и дијалог и да биде усвоен со широка согласност на новинарите. Се очекува дека владата и новинарите ќе продолжат со средби за да се напредува во оваа област.
Документот на Ховит ја охрабрува борбата против корупцијата но е загрижен поради долгите притвори и условите во затворите и исто така во однос на “широко распространетата перцепција дека времето и должината на законските процеси се под влијание на политиката запоставувајќи ја така довербата во судството, легитимитетот на владата и ослабнувањето на демократијата”, вели текстот. Од ЕК се бара во идниот извештај за Македонија да се направи анализа на пресудите на Европскиот суд кои пристигнуваат од нашата земја.
На утрешното гласање на Комитетот за надворешни работи на ЕП ќе се види кои амандмани ќе бидат прифатени а кои не. Финалната резолуција ќе биде гласана во февруари. Оваа резолуција на ЕП, како и сите други, се само препораки за една земја и немаат законска ниту обрзувачка важност.