Се зголемуваат шпекулациите за можен неизбежен потег на обвинителот на Меѓународниот кривичен суд (МКС) против високото израелско раководство, откако повеќе израелски медиуми известија дека тамошните власти веруваат дека Судот наскоро би можел да издаде налози за апсење на високи израелски функционери, меѓу кои и премиерот Бенџамин Нетанјаху.
Израелските власти се повеќе стравуваат дека Меѓународниот кривичен суд се подготвува да издаде налози за апсење на високи владини функционери под обвиненија поврзани со конфликтот со Хамас. Судот, наводно, размислува и за налози за апсење на лидерите на Хамас, пишува The New York Times.
Оваа информација Њујорк Тајмс ја доби од петмина израелски и странски претставници. Според две од нив, доколку судот ја продолжи истрагата за можни воени злосторства на палестинските територии иницирани во 2021 година, израелските официјални лица потенцијално би можеле да бидат обвинети за попречување на испораката на хуманитарна помош за Газа и дека реагирале премногу остро на нападите на Хамас врз Израел во октомври. 7.
Израелските власти, загрижени за потенцијалните последици, веруваат дека премиерот Бенјамин Нетанјаху е меѓу оние кои би можеле да бидат именувани во потерницата.
Извори кои зборуваа за медиумот рекоа дека не знаат во која фаза е моментално процесот.
Реакција во МКС и израелската влада
Истрагата за можни воени злосторства на палестинските територии беше иницирана од Меѓународниот кривичен суд во март 2021 година. Таа се однесува на настаните на Западниот Брег, Источен Ерусалим и Појасот Газа, почнувајќи од 2014 година.
Карим Кан, главниот обвинител на судот, неодамна потврди дека неговиот тим истражува инциденти за време на конфликтот, но неговата канцеларија одби да го коментира написот на NYT, наведувајќи дека тие не реагираат на претпоставките во медиумските извештаи.
Иако обвинителот Карим Кан не коментираше, медиумските извештаи сугерираат дека може да бидат издадени потенцијални налози во врска со блокирањето на хуманитарната помош што доведе до гладување во Газа.
Кан во декември минатата година рече дека неговата истрага за можни злосторства на милитантите на Хамас и израелските сили е приоритет на неговата канцеларија.
Кабинетот на Нетанјаху исто така не коментираше, но во петокот, премиерот на социјалните мрежи изјави дека секоја МКС интервенцијата би создала опасен преседан кој им се заканува на војниците и официјалните лица на сите демократски земји кои се борат против суровиот тероризам и неоправданата агресија.
Нетанјаху не ја објасни причината за неговата изјава, но рече:
„Под мое водство, Израел никогаш нема да прифати каков било обид на МКС да го поткопа неговото вродено право на самоодбрана“.
Критики од САД за Израел
Пред неколку дена американскиот Стејт департмент го објави својот годишен извештај, во кој е забележано влошување на состојбата со човековите права поради војната во Појасот Газа. Сепак, сегашната администрација сè уште не воведе санкции кон Израел за идентификуваните прекршувања.
Пред ова, Њу Јорк Тајмс објави дека САД размислуваат за воведување санкции на израелскиот армиски баталјон, бригадата Нахал и неколку други единици обвинети за кршење на човековите права за време на операциите на Западниот Брег.
Израел работи на блокирање на налозите за апсење од МКС
Некои израелско-хебрејски медиуми исто така известуваат дека Соединетите Американски Држави биле дел од напорите да се спречи МКС да продолжи напред.
Израел прави заеднички напори да ги спречи плановите на Меѓународниот кривичен суд да издаде , како што стравуваат израелските власти, налози за апсење против премиерот Бенјамин Нетанјаху и други високи израелски функционери, изјави израелски владин извор за Тајмс оф Израел во неделата.
Според изворот, кампањата ја води Советот за национална безбедност. Вклучено е и МНР.
Првиот извор рече дека главниот фокус на налозите на МКС ќе биде дека Израел „намерно ги изгладнувал Палестинците во Газа“.
Меѓународниот портпарол на израелските одбранбени сили Надав Шошани понуди редок брифинг за Шабат за странските новинари за поддршката на Израел за привремениот хуманитарен пристаниште кај Газа, нагласувајќи ги напорите на земјата да ја затапи кампањата на МКС.
Официјалниот претставник ги потврди претходните извештаи од медиумите на хебрејски јазик дека Соединетите Држави биле дел од последниот дипломатски напор да го спречат МКС да продолжи напред. Пишувајќи за веб-локацијата Walla, аналитичарот Бен Каспит рече дека Нетанјаху бил „под необичен стрес“ поради изгледите за налог за апсење против него и другите Израелци од страна на Трибуналот на Обединетите нации во Хаг, што би претставувало големо влошување на меѓународниот статус на Израел.
Нетанјаху водеше „непрекинато притисок преку телефон“ за да спречи налог за апсење, фокусиран особено на администрацијата на американскиот претседател Џо Бајден, објави Каспит. Аналитичарот на Хаарец Амос Харел објави дека израелската влада работи под претпоставка дека обвинителот на МКС, Карим Кан може оваа недела да издаде налози за апсење на Нетанјаху, министерот за одбрана Јоав Галант и началникот на Генералштабот на ИД Херци Халеви.
Среде извештаите, министерот за надворешни работи Израел Кац во неделата рече дека Израел „очекува судот да се воздржи“ од издавање налози за апсење.
„Нема ништо поизвртено од обидот да се спречи Израел да се брани од убиствениот непријател кој отворено повикува на уништување на Израел“, рече Кац во изјавата. „Ако наредбите бидат издадени, тие ќе им наштетат на командантите и војниците на ИД и ќе им дадат поттик на терористичката организација Хамас и на радикалната исламска оска предводена од Иран против која се бориме“.
Кац истакна дека Израел се придржува до „сите закони на војната“ и им наложи на израелските дипломатски претставништва ширум светот да се подготват за силен бран на антисемитизам доколку МКС издаде налози за апсење.
Израел не е член на судот со седиште во Хаг, и не ја признава неговата јурисдикција, но палестинските територии беа примени како земја-членка во 2015 година. Нетанјаху во петокот рече дека какви било одлуки на МКС нема да влијаат на акциите на Израел, но би претставуваче опасен преседан.
Со 124 постојани членки, МКС може да гони поединци за воени злосторства, злосторства против човештвото, геноцид и агресија. Истрагата во МКС е одвоена од случајот за геноцид покренат против Израел во Меѓународниот суд на правдата (МСП), исто така со седиште во Хаг.
МСП, познат и како Светски суд, е суд на ОН кој се занимава со спорови меѓу државите, додека МКС е кривичен суд заснован на договор кој се фокусира на индивидуална кривична одговорност за воени злосторства, злосторства против човештвото и геноцид.
Драган Мишев / Цивил Медиа