На две недели од самитот на ЕУ на кој ќе се усвојуваат извештаите за
напредок на балканските земји кон ЕУ, комесарот за проширување Штефан
Филе во Брисел најави дека Македонија нема да може да ги отвори
преговорите за членство како што тоа, по петти пат, го препорача
Европската комисија (ЕК).
“Перспективата за самит во декември, но и за подоцна, и понатаму е
темна», рече Филе зборувајќи за Македонија.
Филе зборуваше на конференцијата на «Пријателите на Европа» посветена
на Балканот на која присуствуваа високи гости од целиот регион а во
првите редови седеше и македонскиот министер за надворешни работи
Никола Попоски.
«Јас сум загрижен за домашната политичка ситуација во ПЈР Македонија и
тензиите меѓу владата и опозицијата, како и од тоа што нема опипливи
резултати за прашањето за името кое се води под капата на Обединетите
Нации».
Откако го заврши овој дел кој може да се најде на сајтот на ЕК, комесарот
одлучи да каже уште неколку збора за нашата земја. Тој подвлече дека нема
голема надеж за македонската песпектива за преговори за членство ни во
декември а ни подоцна и упати критика до земјите членки на ЕУ:
«Им понудивме на земјите-членки минатата година начин како да се
придвижи напред процесот бидејќи не гледам која е додадената вредност
на постојаното повторување на препораки за преговори а земјите членки
постојано повторуваат дека тоа ќе се случи во следното претседателство и
не го исполнуваат ветувањето. Понудивме нов пристап за решавање на
добрососедските односи, вклучително и на прашањето за името, на
почетокот од пристапните преговори. Со доволно гаранции за сите оние кои
се загрижени, дека добрососедските односи ќе станат навистина добри,
пред да се започне со суштинската работа на преговорите. Штета што тоа
не се зема во предвид од земјите-членки. Оваа година ги прашуваме
земјите челнки: што е тоа што го сакате? Сакате сето тоа да го повториме и
следната година? Ако има услови за тоа се разбира. Би ни требале повеќе
насоки од земјите членки. Ако ги гледате поглавијата 23 и 24 и ако видите
како во последниве години го трансформиравме проширувањето, ќе видите
дека земјите членки ја имаат контролата на овој процес. Преку отворање и
затворање на бенчмарковите. Ние направивме тој процес да биде
пополитичи и време е да се реагира политички“, рече Филе.
Понатаму комесарот зборуваше за високиот пристапен дијалог со
Македонија кој, според него, создал атмосфера за “план Б” кој требало да
доведе до дебата за добрососедските односи и да создаде клима за
решавање на спорот со името. Но, Филе заклучи дека македонските власти
не му помогнале за реализација на тој план:
«Наместо македонските власти да испорачаат најдобро што можат за да ни
помогнат со примена на тој „план Б”, се случија настаните од 24 декември
минатата година. Тоа ја стави земјата на чекање за период од десет
месеци, а и се уште има импликации од тој процес», одговори Филе.
Комесарот се надева дека оваа година заклучоците на самитот на ЕУ ќе
донесат за Македонија појасна насока за тоа како да се работи во иднина.
Според извор на ЕК, на самитот во декември Македонија би требало да
добие нова форма на дијалог со ЕК во која ќе се третираат сите спорни
прашања. Освен нови обиди за решавање на спорот со Грција, од што ЕК
не се откажува, во тој нов дијалог главно место ќе и се даде на слободата
на медиуми, борбата против корупцијата и во голем дел економијата.
Освен тоа, ЕК ќе побара од земјите кандидати за презентираат широки
годишни програми во кои ќе кажат како планираат да станат функционална
пазарна економија. Потоа ЕК ќе издава препораки за тоа како земјата на
економски план напредува. Според Филе, важно е балканските земји имаат
добра економска форма за да можат полесно да ги исполнуваат
политичките реформи што од нив се бараат.