Со перформансот „Настанување со музејот“ на рускиот уметнички колектив „Что делат“ и локалните учесници од Македонија, вчера вечер, заврши второто издание на КРИК фестивал за критичка култура.
„Беше чест да се работи со гостите од колективот „Что делат“, овие изминати денови беше интензивно, но инспиративно искуство, бидејќи научивме што значи колектив и што значи концентриран процес на развивање идеја“, рече Искара Гешоска, од Контрапункт, која им се заблагодари и на учесниците од Македонија и на членовите на рускиот колектив „кои отворија многу прашања од нашиот културен контекст“.
Перформансот што беше изведен во Музејот на современа уметност е резултат на петденвниот семинар на колективот „Что делат“ од Санкт Петерсбург, овој пат предводен од Цапља Олга Егорова, Нина Гастева, Оксана Тимофеева и Дмитри Виленски, во соработка со локалните учесници, млади актери, уметници, политиколози, историчари на уметност: Јасмина Билаловиќ, Ѓорѓе Јовановиќ, Билјана Димитрова, Игор Таневски, Ребека Лазова, Мартина Спасовска, Кристијан Јованоски, Ивана Секулоска, Наташа Животиќ, Стефан Китановиќ и Кристина Мазнеска.
Перформансот се одржа во салите каде се изложени делата од колекцијата на МСУ. Учесниците со своите тела создаваа фигури и слики и раскажуваа свои кратки приказни.
Перформансот што се случуваше околу изложбениот простор ги рефлектира релациите на учесниците во рамки на семинарот воспоставени со уметничките дела од колекцијата на Музејот на современата уметност во Скопје. Целта била да се воспостави мост помеѓу макронаративите на различчните дела (кога и како се настанати, нивното општествено значење итн.) со микро наративите на секој од учесниците кој беше предизвикан да ја објасни со сопственото тело и со својот лиричен внатрешен текст, релацијата со делото. Сето ова создава преобликувачко и освежувачко мапирање на музејот и ја бележи историјата на младата генерација која го активира токму тој рансформациски, преобразувачки потенцијал на музејот и на неговото општествено и политичко значење.
Појдовните прашања на семинарот и делото што од него прозлегло биле: Кои се можностите за спојување на настанувањето со резултатите од настанувањето? Која е нивната стратегија и тактика? Каков вид на свест треба да стекнеме, за да можеме да се избориме против промената на светот од страна на наративите на моќта, кои наметнуваат својата фиксирана и цврста слика за наличјето на борбата и јасни вредности за насоката на трансформација. Дали можеме да ги истражиме нашите облици на отпорот и нашата утопија за трансформацијата?
По перформансот се одржа разговор со членовите на колективот и учесниците за процесот на подготовка.
„Дилемата беше дали ни е поважен процесот или резултатот, но тие се едно исто, така што одговорот на дилемата би гласел: и процесот и резултатот. Она што вечерва го видовме беше трансформација на музејот во театар, каде што на сцената освен луѓето, своја улога имаа и уметничките дела кои учествуваа во перформансот бидејќи и самите беа инволвирани во процесот на трансформација во нешто друго“, рече Оксана Тимофеева.
Перформансот се одржа во салите каде се изложени делата од колекцијата на МСУ. Учесниците со своите тела создаваа фигури и слики и раскажуваа свои кратки приказни.
„Нашата цел беше многу едноставна и скромна – секое уметничко искуство е трансформативно. Забележавме дека овде постои проблематизирање и јаз меѓу перформативната уметност и еден вид молк на главно модернистичките објекти. Не знам колку тие го изразуваат македонскиот дискурс во современата уметност. Ние дадовме еден перформативен тон за да внесеме живот во просторот на музејот, бидејќи уметничките дела се и реални, но истовремено не се, а живите луѓе секогаш се реални. Ова беше дел од нашата едукативна работа кога и ние и учесниците можеме да пробуваме различни работи, да разговараме и да пробуваме“, рече Дмитри Виленски.
Тој објасни дека со перформансот во Скопје тие сакале да посочат на актуелната дебата што се води во уметничкиот свет за тоа дали музеите се само место за перформанс, односно уметнчки чинови или и места на јавни активистички чинови кои ја губат својата оригиналност, а кои може да се развијат во различни насоки. Според него тоа е клучно прашање на визуелната уметност денес, како да се направат нови фузии, сојузништва. „Тоа е многу интересно и возбудливо, не сакам да им го намалам значењето на сликите, или видеата, но се случува нов развој и треба навистина внимателно да гледаме и да разбереме зошто се случуваат работите, рече Виленски.
Учесниците говореа за своите искуства, кои биле позитивни и едукативни, тие беа воодушевени од отвореноста, непосредноста на пристапот низ целиот процес што го поминаа за време на петтдневниот колаборативен семинар.
За крај на фестивалот што се одржуваше во Музејот на современа уметност, гостите и публиката уживаа во музичкиот настап „Огледалце огледалце кој е најубав на светот?“ со EgoTRIP
Контрапункт и КРИК – фестивал за критичка култура се поддржани од: Фондација отворено општество – Македонија, Гете-институт Скопје, Фондацијата Култура нова од Хрватска, Фармахем и Министерство за култура на Република Македонија. Логистички партнери на фестивалот се: НУ Музеј на современа уметност – Скопје и порталот окно.мк Постојани стратешки партнери на Контрапункт и на КРИК се: МаМа од Загреб и kuda.org од Нови Сад.