Светската здравствена организација ги повикува владите на земјите во развој да преземат акција против супстандардните и фалсификувани лекови
Еден од 10 лекови што циркулираат во земјите во развој или е супстандарден или е фалсификуван, покажало последното истражување на Светската здравствена организација со седиштево Женева.
Ова значи дека луѓето земаат лекови кои не успеваат да ја третираат или спречат болеста. Ова не само што е губење на пари на граѓаните и здравствени системи кои ги купуваат овие лекови, туку супстандардните и фалсификуваните лекови можат да предизвикаат сериозна болест или дури и смрт, порачуваат од СЗО.
Супстандардните и фалсификувани лекови особено влијаат врз најранливите заедници, вели д-р Тедрос Адханом Гебријес, генерален директор на СЗО.
“Замислете ја мајката која се откажува од храна или други основни потреби да плати за лекувањето на своето дете, не знаејќи дека лековите се под пропишаните стандардни или се фалсификувани, а потоа тој медицински третман предизвикува смрт кај нејзиното дете.. Ова е неприфатливо. Земјите се согласија за мерки на глобално ниво – време е да ги приведеме во опипливи активности “, вели Адханом Гебријес.
Од 2013 година, СЗО има добиено 1500 извештаи за случаи на супстандардни или фалсификувани лекови. Од нив, најчесто биле пријавувани антималарици и антибиотици. Најголем дел од извештаите (42%) доаѓаат од Африканскиот регион на СЗО, 21% од регионот на СЗО на Америка и 21% од европскиот регион на СЗО.
Ова е веројатно само мал дел од вкупниот број и многу случаи и најверојатно останале непријавени. На пример, само 8% од извештаите за супстандардни или фалсификувани производи до СЗО потекнуваат од Регионот на СЗО во Западен Пацифик, 6% од Регионот на СЗО во Источниот Медитеран, а само 2% од СЗО регионот Југоисточна Азија.
“Многу од овие производи, како што се антибиотиците, се од витално значење за опстанокот и благосостојбата на луѓето”, вели д-р Маријангела Симао, помошник-генерален директор за пристап до лекови, вакцини и лекови во СЗО.
“Супстандардните или фалсификувани лекови не само што имаат трагично влијание врз пациенти и нивните семејства, туку исто така претставуваат закана за антимикробната резистенција и тоа е загрижувачкиот тренд бидејќи лековите ја губат моќта за лекување”, потенцира Симао.
Пред 2013 година, на глобално ниво не постоеја вакви информации. Откако СЗО го воспостави Глобалниот систем за надзор и следење на супстандардни и фалсификувани производи, многу земји сега се активни во известувањето за сомнителни лекови, вакцини и медицински помагала. СЗО има обучено 550 регулатори од 141 земја за да работат на откривање и да одговорат на овие многу важни прашања. Како се обучуваат повеќе луѓе, повеќе случаи се пријавуваат во СЗО.
СЗО има добиено извештаи за фалсификувани медицински производи почнувајќи од лекови за рак до таблети за контрацепција.
Според најновиот извештај на СЗО од Глобалниот систем за надзор и следење, се проценува дека стапката на неуспех во лекувањето е 10,5% на сите медицински препарати што се користат во земјите со низок и среден развој.
„Оваа студија беше заснована на повеќе од 100 објавени научни трудови за испитување на квалитетот на лекувањето направено во 88 земји со низок и среден развој при што беа испитувани 48 000 примероци на лекови. Недостатокот на точни податоци значи дека овие проценки се само индикација за големината на проблемот. Потребни се повеќе истражувања за попрецизно да се процени заканата која ја носат супстандардните или фалсификуваните лекови“се вели во извештајот на СЗО.
Секоја година од 72.000 до 169.000 деца умираат од пневмонија поради супстандардни и фалсификувани антибиотици, покажало истражувањето на Универзитетот во Единбург.
Лондонската школа за хигиена и тропска медицина проценува дека 116 000 (64 000 – 158 000) смртни случаи од маларија може да бидат предизвикани секоја година од супстандардни и фалсификувани антималарици во субсахарска Африка. Заради ова потребни се дополнителни 38,5 милиони долари кои треба да бидат наменети за пациенти и здравствени работници за понатамошна нега поради неуспех во лекувањето.
Супстандардни лекови стигнуваат до пациентите кога механизмите и техничкиот капацитет за спроведување на стандардите за квалитет во производството, снабдувањето и дистрибуцијата се ограничени, потенцираат од СЗО. Фалсификуваните производи, од друга страна, имаат тенденција да циркулираат, каде што постои несоодветната законска регулација и каде што постои управување со неетичка практика од страна на државата, дистрибутерите, трговци на големо и мало и здравствените работници. Голем дел од случаите пријавени во СЗО се појавуваат во земји со ограничен пристап до медицински производи.