Во 30 проценти од сите тендери во 103 средни училишта учествувала само една фирма, покажува истражувањето што го спроведе Институтот за стратешки истражувања и едукација, а во кое се опфатени сите јавни набавки од јули 2013 до јуни 2017 година.
За овие четири години биле склучени 3.343 договори, во 1.026 се јавила само една фирма, додека во дополнителни 905 постапки конкурирале две фирми.
Кај договорите до 5.000 евра, во 30% од јавните набавки се пријавила само една фирма, а слична е ситуацијата и кај јавните набавки до 20.000 евра за стоки и услуги и до 50.000 евра – на 29% од тендерите учествувала само една фирма.
„Се обидовме да видиме колкава била конкурентноста во процедурите за јавни набавки. Тоа само по себе не мора да значи ништо, но со цел да се поттикне и транспарентноста и конкуренцијата и да се добијат што поевтини цени во постапките на јавните набавки – ова не го дава тој резултат. Потребно е што повеќе субјекти да се јавуваат на процедурите за јавни набавки за да се поттикне конкуренцијата и на крајот да се добијат поевтини цени“, рече Дарко Спасевски, еден од авторите на истражувањето.
Најмногу договори во овој период има добиено Друштвото за трговија и услуги „ДБ Системи Дооел – Скопје“ вкупно 89, со вкупна вредност од 19,4 милиони денари или околу 315.000 евра. Во јавните набавки до 20.000 евра за стоки и услуги и до 50.000 евра најмногу средства добила фирмата „Белешков Инженеринг – Крива Паланка“, 15,5 милиони денари во 8 склучени договори.
„Тука секако се поставуваат низа прашања. Дали била поставена превисока вредност, дали ако имало повеќе економски оператори на јавната набавка би можела да се постигне уште поевтина цена?“, посочи Спасевски.
Анализата, наречена „Како се троши средношколскиот денар?“ има цел да го поттикне интересот на јавноста за трошењето на средствата за јавни набавки и да го зголеми домаќинското трошење при јавните набавки во средното образование.
Вкупната сума на тендерите изнесува близу 700 милиони денари или околу 11,3 милиони евра.