Не ги натера оваа држава само младите, здрави и работно способни да бегаат во странство. Од Македонија спас во некоја од западните земји бараат и луѓето кои имаат потреба од пресадување на орган, најчесто бубрег. Пациенти вадат бугарски пасоши и заминуваат. Другите кои остануваат, умираат чекајќи да добијат бубрег.
Откога во Македонија беа стопирани трансплантациите со амин на највисоката државна институција, Министерството за здравство, се повеќе луѓе се одлучуваат на овој чекор. Најсвеж пример е приказната за едно младо момче од еден град во Источна Македонија. Со помош на бугарски пасош успеал да се вработи во Англија и за него бил пронајден бубрег само два месеца откога бил ставен на листата за чекање. Тоа е најбрзиот и најреален начин да се стигне до бубрег бидејќи во државата не се вршат трансплантации од март минатата година.
Да останеше во Македонија, овој млад човек никогаш немаше да добие бубрег. Квалитетот на живот ќе му беше еднаков на нула, а немаше да може да најде работа бидејќи со три пати неделно одење на дијализа по пет-шест часа во текот на денот ниту еден работодавач немаше да сака да го ангажира.
Вистината е дека земјата која штотуку ги прифатила, се грижи подобро за него отколку неговата татковина.
Што с е случи за да одеднаш престанат трансплантациите, по 2-3 успешни години во кои беа направени 112 пресадувања од кои 15 од починати дарители. Земаа залет и престанаа. Македонија претрпе огромен пораз на ова поле, особено по многуте напори во кои се донесоа законски измени, се назначи Национален координатор, се мобилизираа и екипираа лекарите.
Од март минатата година замре се. Луѓето на дијализа, оние кои чекаат да добијат бубрег велат дека откога министерот Тодоров си назначи советничка за трансплантација, наместо да напредува пресадувањето на бубрези тоа запре. Зошто беше забранета трансплантацијата? Тоа е вистинското прашање. Се појавија различни верзии, од тоа дека се реновира Центарот за трансплантација на Клиниката за урологија, дека ќе се гради нов Центар во склоп на болницата “8 Септември“ , дека нема соодветни дарители, се до спектакуларната изјава на Тодоров кога кажа дека пресадувања не се прават заради огромната смртност од дури 15 проценти.
Тоа беше шок за сите, за пациентите, за лекарите и за целокупната македонска јавност. За да ги спаси пациентите од големата смртност на Клиниката за урологија, Тодоров тогаш го најави Центарот за извонредност каде што рече дека смртноста ќе биде на ниво на светски рамки, под еден процент. А, да и откога лекарите излегоа и го демантираа дека смртноста не е 15 туку 7 проценти, Тодоров порача да не се извртуваат работите бидејќи тој работел посветено да се изгради овој Центар. Тогаш се виде неговата намера. Да се уништи се што дотогаш се направило, да се минираат сите залагања на лекарите, да се направи нешто што не доби поддршка од стручњаците, нешто за што се фаќаа за глава сите кои ја познаваат оваа проблематика.
Тој Центар никогаш не проработи. Тодоров не најде за потребно да ги испегла работите и да ги врати во нормала. За волја на вистината благодарение на лекарите во јуни беа направени 4 трансплантации, но тоа не е доволно. Кадаверични или трансплантации од починат дарител не се прават. Подоцна се дозна дека во тој Центар, министерот планирал да ангажира тројца пензионирани доктори блиски до партијата на власт, тие да раководат и да вршат трансплантации. Така, се да биде во рамките на ВМРО ДПМНЕ. Не сакам да помислам дека се во прашање и поголеми бизниси со дијализата , која нема да опстане ако пациентите тежнеат да се трансплантираат.
Цената на замислите на Тодоров и врхушката на власта уште еднаш ја платија пациентите. Малата Тамара беше жртва на една слична идеја, Центар за сколиоза каде што било замислено да се оперира. Девојчето почина, не го дочека отворањето на тој Центар за кој никогаш не дознавме каде се наоѓа и кој оперира во него. Но, поените во стоте чекори на власта мора да бидат впишани. Постојано се најавуваат некакви центри, резултати нема никакви. Така е и со овој Центар за извонредност. Го нема. А, пациентите излажани, во надеж дека ќе бидат трансплантирани умираат чекајќи.
Паднаа во вода ветувањата на Националниот координатор и целокупниот тим кој една година претходно ветуваа развој и напредок на оваа гранка од медицината. Паднаа во вода надежите на 1300 пациенти на дијализа од кои поголемиот дел спас гледаат во трансплантацијата.
Сите се прашуваа што може да натера еден министер за здравство да излезе со таква застрашувачка бројка на смртност. Стравот се вгнезди кај пациентите, почна да се губи довербата кај лекарите.
Од друга стана, неорганизираноста на тимот кој бара 24- часовна мобилност резултираше со разни пропусти и несогласувања. Најголемиот скандал беше направен минатата година кај едно семејство од Кавадарци кои ги подариле бубрезите на нивната мајка. Бидејќи законот налага бесплатен погреб за да се стимулираат луѓето да донираат, процедурата требало да биде запазена. Но, телото на жената не стигна во капелата во терминот кога бил организиран погребот. Насобраните роднини и пријатели кои биле дојдени да ја испратат до нејзиното почивалиште, го фрлиле цвеќето и си заминале дома.
„Мајка ми не стигна на сопствениот погреб“, коментираше на социјалните мрежи синот на покојната.
Како после ова да се охрабрат граѓаните да ги даруваат органите на нивните починати од семејството? Како да му веруваат на првиот човек во здравството кој со својата политика уништи се што досега било направено. Тодоров веројатно наскоро ќе си оди од функцијата министер, но ерата на неговото „владеење“ ќе биде запаметена со огромната штета која му ја нанесе на здравството.
Ете, затоа си одат младите лекари. Затоа си заминуваат младите луѓе кои во неможност да се вработат во било која сфера својата иднина ја даваат во залог на друга држава. За да се спасат и поживеат бегаат и пациентите. Кој со бугарски пасош, кој со помош на роднини и пријатели во странство. Затоа што живееме во мрак во кој не убедуваат дека сме најдобри, а медицината не мрднала напред ниту чекор. Како што е трансплантацијата на бубрези, која ја забранија и уништија.