Откако претседателот Стево Пендаровски не го потпиша указот за прогласување на Законот за утврдување правен статус на бесправо изградени објекти, од партиите што го изгласаа укажуваат на формално-правната процедура со којашто тој повторно ќе оди во собраниска процедура. Во меѓувреме продолжија реакциите за усвојувањето на законот со гласови и на пратениците од владејачката СДСМ и опозициската ВМРО-ДПМНЕ.
Пендаровски вчера го извести претседателот на Собранието Талат Џафери, дека одлучил да не го потпише Указот за прогласување на Законот, со образложение дека текстот е во спротивност со некои од темелните вредности на Уставот, како и со уставни одредби кои произлегуваат или се во врска со темелните вредности на Уставот. Шефот на државата смета дека текстот на Законот нема општествена оправданост, односно не е во насока на заштита и промоција на јавниот интерес, што, потенцира, е основна задача на секоја институција на јавната власт.
-Донесениот Закон во член 17 предвидува можност за легализација на бесправно изградени објекти дури и во „строг природен резерват, национален парк, споменик на природа, парк на природа, заштитен предел, заштитен крајбрежен појас на природни и вештачки езера и речни корита, како и во прва и втора санитарно заштитна зона на извори на вода за пиење“. Ваквата можност е прекршување на основната обврска на државата да ја штити животната средина, а дополнително можноста за легализација на бесправно изградени објекти во заштитни зони на вода за пиење потенцијално го загрозува јавното здравје, чијашто заштита е, исто така, законска обврска на државата. Можноста, во наведениот член, за легализација на бесправно изградени објекти во подрачје на заштитено недвижно културно наследство (поединечни добра, целини и археолошки локалитети) е повреда на законската обврска на државата да ги заштитува културните добра и културното наследство, пишува претседателот во дел од образложението на одлуката.
Апелира до сите пратеници, независно од политичката припадност, а водејќи се од словото на Уставот и јавниот интерес, уште еднаш, да размислат пред повторно да одлучуваат за овој текст на Законот.
Во коментар на одлуката на Пендаровски, вицепремиерот за борба против корупцијата Љупчо Николовски истакна дека формално-правно овој како и сите други закони се враќаат повторно во собраниска процедура, порачувајќи дека ќе се бара решение за да не се остават без покрив над глава 50.000 семејства.
-Кога претседателот нема да го потпише се враќа во соодветна процедура, владина или собраниска и секако дека сите забелешки во секој поглед треба да бидат земени предвид при носењето на новите одлуки и законски решенија, изјави Николовски.
Лидерот на опозициската ВМРО-ДПМНЕ Христијан Мицкоски, пак, изјави дека право на претседателот е тоа да не го потпише указот, но, посочи, во минатото ставил потписи на многу поштетни закони, како за економијата, така за граѓаните и за националните интереси.
-Право на претседателот е да не потпише закон тој го искористил своето право јас немам што тука да коментирам. Можеби треба него да го прашате зошто се одлучил за тој чекор да не го потпише овој закон кој што дошол кај него, а потпиша во минатото многу, многу поштетни закони и за економијата и за граѓаните, но и за националните интереси, така што ве упатувам еве да го прашате претседателот Пендаровски што го мотивирало да се одлучи на овој чекор, рече Мицкоски.
Ова законско решение, додаде, според правните процедури, ќе дојде назад во Парламентот, поради што, како што рече, ги повикува сите естрадни политичари од Собранието да го искористат своето право за блокирање за законот и да не се кријат позади дневно политиканство.
Потегот на претседателот да не го потпише законот го поздравија од партиите Демократски сојуз , Алијанса за Албанците и Алтернатива, како и од еколошкото здружение на граѓани „Фронт21/42“ од каде побараа повлекување од собраниска процедура на законите за легалзиација на довоградби.
-Добрата вест која стигна денес е дека Претседателот Пендаровски не го потпиша Указот за Законот за утврдување на правен статус на бесправно изградени објекти, но она што не загрижува е понатамошниот пат на овој закон. Истиот се враќа во Собранието, кое има 30 дена повторно да го разгледа и гласа. Доколку се изгласа и по втор пат, претседателот нема друга опција освен да го потпише Указот. Сплотеноста на власта и опозицијата во однос на легализацијата на кривичното дело „бесправно градење“ не ни влева надеж за правна држава, наведоа од „Фронт21/42“.
Законот за третман на бесправно изградени објекти беше изгласан по скратена постапка на почетокот на неделава, со 72 гласа „за“, три „воздржан“ и пет „против“. Со него се предвидува легализација на дивоградби изградени до денот на негово стапување во сила и ќе важи до правосилно завршување на постапките почнати со него. Најмногу реакции уследија за можноста за легализација на дивоградби во заштитени подрачја, но според ресорниот министер Благој Бочварски тој член од законот е внимателно одреден и легализацијата ќе се врши само со согласност од Министерството за животна средина.
Со законот не се опфатени дивоградбите во Охридскиот регион под заштита на УНЕСКО, како и од станбените згради и нивни доградби и надградби. Во собраниска процедура е и Предлог закон за изменување на Законот за легализација на дивоградби, што беше донесен во 2011 година. Со него се предлага продлжување за уште пет години на тој Закон, којшто важеше до март годинава, со цел, според облазложението, да се заврши постапката за околу 140.000 барања за легализација што не се заокружени по различен основ.