автор: Михаел Мице Бошковски
Париската концертна сала „Олимпија“ е вистинска знаменитост на Париз и не случајно е ставена под заштита на државата и е најпрестижното место на кое настапуваат само највредните, најславните, најзаслужните.
Овој храм на уметноста потекнува од 1888 г. првин под името „Руски планини“, за да неколку години подоцна го добие сегашното име. „Олимпија“ е место каде што се одржувале, оперски спектакли, балетски претстави, циркуски акробации и кино проекции.
По Втората светска војна, особено кога за директор доаѓа Бруно Кокатри, „Олимпија“ прераснува во концертна сцена со околу 2.000 седишта на која гостуваат најславните француски и светски пејачи, групи и оркестри. Е кога на една ваква престижна сцена некој ќе настапи 33 пати и ќе биде рекордер по бројот на концертите, тогаш мора да се работи за многу значајна и популарна личност. Токму така, тоа е Жилбер Беко, еден од најзначајните француски шансониери, композитор, пијанист и актер.
Роден е на 24 октомври 1927 г. во Тулон како Франсоа Жилбер Леополд Сили. Од 9-годишна возраст посетува училиште за клавир во Ница. Кариерата како професионален музичар ја почнува по Втората светска војна како пијанист во ноќен локал. Интересна е приказната за аудицијата во ноќниот локал, кога газдата на локалот му рекол дека не може да го прими поради тоа што не носел вратоврска.
Кога тоа и го кажал на мајка му која била со него, таа скинала едно парче од долниот дел на фустанот кој бил во сина боја со бели точки, и тоа го врзал како вратоврска. Кога потоа го видел газдата дека носи вратоврска го примил да настапува во барот.
Бидејќи тоа бил неговиот прв професионален ангажман, во иднина на сите свои настапи носи син костум, бела кошула и сина вратоврска со бели точки како препознатлив имиџ.
Исто така, Беко е познат и по својот прекар „Господин од 100 илјади волти“, поради својот нескротлив темперамент. И клавирот на кој постојано настапувал, бил „посебен“. По негова нарачка едната „нога“ била скратена и малку бил навален. Тоа било видливо само за оние што знаеле и воопшто не им пречело на другите клавиристи што настапувале со него.
Поинтересен за публиката станува кога се запознава со Едит Пиаф (1915 – 1963) која уште во 1950 г. пее една негова песна. Таа ја почувствувала неговата енергија и талент и го „поттурнува“ да продолжи понатаму. Од 1952 настапува под името Жилбер Беко (презимето Беко го зема од својот очув).
Деби настапот во „Олимпија“ го има во 1954 г. со фантастичен успех. Потоа се оди во негова корист.
Се здружува со текстописецот Пјер Делано (1918 – 2006), соработува со Шарл Азнавур (1924 – ), одржува многу концерти и просто ја полудува младата публика. Неговите концерти честопати излегуваат од контрола со инциденти што сам ги предизвикува со скокањето по сцената, кршењето на клавирот и тн., а публиката му возвраќа со иста мера – ги крши седиштата и лудува заедно со него.
Но, како одминува времето, неговата волтажа се намалува, песните му се посмирени, посодржајни и со својот шарм и карактеристична насмевка се препушта во светот на шансоната која ја подига на ниво на уметност и му носи светска слава.
Првиот поголем успех во светски размери го постигнува со песните „Je t’appartiens“ – „Let it be me“, „Le jour où la pluie viendra“ – „The day the rains came“, „Et maintenant“ – „What Now My Love“, „Seul sur son étoile“ – „It Must Be Him“, „Un peu d’amour et d’amitié“ – „A Little Love And Understanding“.
Англиските препеви ги пеат славни пејачи како Френк Синатра, Ширли Бејзи, „Еверли брадерс“, Елвис Присли, Џејмс Браун, Сони и Шер, Џуди Гарленд, Енди Вилијамс, Боб Дилан, Нина Симон и многу други. Само песната „Et maintenant“ – „What Now My Love“, се смета дека е снимена во преку 150 верзии.
Беко издаде 15-тина студиски албуми и исто толку во живо сите од концертите во „Олимпија“. Снимил околу 400 композиции од кои како најпопуларен негов хит се смета „Натали“ на текст од Пјер Делано. Пееше и на други јазици, а и самиот беше вистински полиглот, течно зборуваше на шест јазици.
На филмското платно исто така остави траги во француската кинематографија и како актер и како композитор на филмска музика.
Во приватниот живот се женеше двапати и има пет деца. Добитник е на неколку високи одликувања: 1974 г. „Витез на легијата на честа“, 1983 „Командант на редот на уметноста“ и 1985 г. „Офицер на легијата на честа“.
Во 1997 настапи прв по неколкугодишната реконструкција на „Олимпија“ и за последен пат, со издание на албум во живо. Последниот студиски албум го сними две години подоцна. Почина како страсен пушач од рак на белите дробови на 18 декември во 2001. Погребан е во Париз.
И публиката во Скопје го имаше задоволството да го види и поздрави Беко. Тоа се случи на 26 април 1968 г. со концерт во Универзалната сала.