Македонија, во рамки на стратешкото партнерство со САД, ја одржува првата рунда од Стратешкиот дијалог. Што може да се очекува од овој дијалог и за што станува збор? – Добар пример е Грција која, исто така, е во овој процес од октомври во минатата година. За резултатите од грчко-американскиот дијалог, НоваТВ ги презентира заклучоците што ги постигнаа двете страни.
Прва точка во заклучоците е регионалната соработка. Покрај другите активности утврдени во оваа област, со цел да се унапреди соработката во регионот, меѓу другото се потенцира Преспанскиот договор, но и интеграцијата на Западен Балкан во ЕУ.
„Грција и САД ја потврдија важноста од целосна, доследна и со добра волја имплементација на Договорот од Преспа. Двете страни решија да поддржат континуирана интеграција, инвестиции и развој на инфраструктурата на партнерите од Западен Балкан. Соединетите Американски Држави и Грција продолжуваат силно да ја поддржуваат евроатлантската интеграција на Западен Балкан, вклучително и Косово, и ја нагласуваат важноста од итен почеток на пристапните преговори меѓу Европската унија и Албанија и Северна Македонија, според поставените условувања“, се вели во заклучоците од грчко-американскиот Стратешки дијалог.
САД и Грција, исто така, договориле активности во однос на безбедносните прашања кои го засегаат Балканот.
„Двете земји изразија интерес за унапредување на соработката за безбедносни прашања на Западен Балкан, Блискиот Исток и Северна Африка и регионите на источниот Медитеран, а во тој поглед Соединетите Држави ја признаа важноста на Грција во промовирање на стабилноста и соработката на пошироката периферија. Двете влади изразија заедничка желба меѓусебно да си помагаат во одржувањето на силни и способни војски и да ја зголемат нивната модернизација и интероперабилност“, се вели во документот.
Двете земји, исто така, се договориле активно да работаат на зајакнување на нивната соработка со Западниот Балкан.
„Соединетите Американски Држави и Грција ја истакнаа потребата од зголемување на соработката со земјите од Западен Балкан за програмите за спроведување на законот и за безбедност на границите. Грција најави спроведување на значајни измени на грчкиот закон за спречување на тероризам и насилен екстремизам“, се вели во заклучоците од дијалогот.
Една од темите на дијалогот беше и развој и поттикнување на иновациите, при што Солун е лоциран како важен центар со оглед на неговата геостретешка позиција.
„Соединетите Американски Држави ѝ честитаа на Грција за нејзиниот континуиран развој на Солун како регионален технолошки и образовен центар и изразија поддршка за значајните американски технолошки инвестиции за натамошен развој на дигиталната економија на Грција. Грција ги истакна главните стимулации доделени за приватни и стратешки инвестиции со посебен осврт на амблематските инвестиции и Планот за праведна развојна транзиција. Двете страни ја поздравија билатералната соработка за новите технологии. Двете страни ја повторија својата поддршка за економското зајакнување на жените, при што Соединетите Држави го истакнаа TechCamp Thessaloniki, програма финансирана од САД, дизајнирана да ги поддржи старт-апите предводени од жени и да создаде еднакви можности во екосистемот за претприемништво. Соединетите Држави и Грција истакнаа дека со нетрпение очекуваат да разменат мислења за трендовите и најдобрите практики во врска со проверката на инвестициите. Преку иновативна програма во соработка со „Ентерпрајс Грција“, 43 компании од Грција учествуваа на годишниот инвестициски самит SelectUSA во јуни минатата година, најголемата делегација од Грција досега. Соединетите Американски Држави поздравија повеќе инвестициски успеси од Грција“, се заклучува во документот од грчко-американскиот дијалог.
Очекувано една од темите била и енергетската политика и соработката меѓу Грција и САД на овој план.
„Соединетите Американски Држави ја пофалија Грција за нејзината растечка улога како регионален енергетски центар и го поздравија завршувањето на трансјадранскиот гасовод и напредокот на Интерконекторот Грција – Бугарија, кој треба да биде оперативен во 2022 година. Грција го сподели развојот на другите регионални енергетски проекти кои дополнително ќе се диверзифицираат регионално снабдување со енергија и поддршка за постепено исфрлање на јаглен, како што е планираниот интерконектор Грција – Северна Македонија и единицата за регасификација на пловечки складишта во Александрополи“, се вели во заклучоците.
Со оглед на големите проблеми кои ги има Грција со пожарите, во рамките на дијалогот, е договорена помош од САД на планот на ефикасноста во справување со кризи.
„Соединетите Американски Држави и Грција ја истакнаа својата посветеност да развијат посилни врски меѓу нивните соодветни агенции одговорни за подготвеност за превенција од катастрофи и градење отпорност, вклучително и одговор и закрепнување на шумски пожари. Грција се заблагодари на САД за обезбедувањето авион P-8 Poseidon за помош на Грција во борбата против големите пожари и го поздрави американскиот тим за проценка кој е на терен во Грција за да помогне во процесите за закрепнувањето по пожарот”, се вели во документот.
Конечно, САД и Грција договорија и мерки кои се однесуваат на грчките граѓани на планот на развивање на малите бизниси, на едукацијата и на културата.
„Двете земји, исто така, ја повторија посветеноста да соработуваат на програмирањето STEM, вклучително и преку проширената програма на Mission Greece на американски простори, обуката за англиски јазик и програмата TechGirls. Соединетите Држави ја потврдија поддршката за напорите на Грција за воспоставување на нова соработка меѓу американските и грчките универзитети. Соединетите Американски Држави и Грција со нетрпение очекуваат да ги истражат можностите за подобрување на стручното образование и обука во Грција, како и програми како што е Размена на идни лидери (FLEX) кои развиваат меѓукултурни и лидерски вештини додека ги зајакнуваат трансатлантските односи. Двете земји, исто така, ја повторија посветеноста да работат заедно на градење капацитети и натамошна соработка во креативните индустрии, а особено во филмскиот и аудио-визуелниот сектор, и да продолжат да ги истражуваат јавно-приватните партнерства во културата и технологијата” се заклучува во документот кој произлезе од Стратешкиот дијалог меѓу Грција и САД кој се одржа во октомври минатата година.
Борјан Јовановски