Бирото за борба против корупцијата, парламентарците и американски финансиски детективи веќе со недели ја бараат трагата на 1 милијарда долари кои исчезнаа во Молдавија. Овој банкарски скандал се заканува да ја дестабилизира оваа земја, една од најсиромашните во Европа.
Медиумите се прашуваат дали станува збор за «мистериозно исчезнување» или «кражба на векот».
Скандалот избувна во моментот кога Централната банка на Молдавија откри дека три фирми, кои сочинуваат една третина од банкарскиот актив на земјата, дале кредити за сума од 1 милијарда или 15 отсто од бруто внатрешниот производ.
Трансакцијата била направена за само неколку дена и токму пред парлементарните избори во ноември кои гид обија проевропски парии а ги изгубија проруските опозицонери.
Не е познато кому биле наменети овие кредити и се чини дека парите едноставно исчезнале. “Не можам да си објаснам како може да се украде толкава сума пари во толку мала земја!”, изјави претставникот на ЕУ во Молдавија Пирка Тапиола.
Скандалот влезе и во парламентот на Молдавија. Според извештајот на една парламентарна комисија кој бил дискутиран зад затворени врати но сепак протекол во медиумите, еден дел од парите бил префрлен во четири руски банки. За да се избегне банкрот на трите фирми, банкрот кој би донел паника во банкарскиот систем, Централната банка одлучила таа самата да ги менаџира трите фирми – Економската банка, Унибанка и Социјална банка.
И обвинителството отвори истрага. Досега две лица чиј што идентитет не е откриен, се во притвор а имотите на повеќе други луѓе биле конфискувани.
Лидерот на опозицијата Игор Додон тврди дека парите завршиле на сметките на повеќе офшор компании каде е загубена нивната трага. Според него, јасно било дека кредитите нема да бидат вратени. Министерот за финансии вели дека се работи за “сомнителни трансакции”.
На почетокот на март, главните финансиски партнери на Молдавија – Светската банка, ЕУ и САД – побарале од властите да ја обелоденат точната сума на загубата за државата. Поради меѓународниот притисок, владата во Чисинау ја повика американската компанија Крол да ја реши оваа мистериозна афера.
Според францускиот дневник Ле Монд, три проевропски партии добиле на последните избори а една од нив се залага за реформи какви што бара ЕУ. Изборната победа дозволувала формирање на проевропска влада, но на две од од овие партии не им се допаѓаат условите и реформите што ги бара ЕУ. Која патем речено е најголемиот финансиер на судските реформи во земјата.
Така, било решено да се формира малцинска влада со учество на комунистите. Така финансискиот скандал стана и политички.