Селаните побрзаа да ги закопаат мртвите и со голи раце копаа низ урнатините на нивните домови во потрага по преживеани од силниот земјотрес во источен Авганистан, во кој загинаа најмалку 1.000 луѓе. Талибанците и меѓународната заедница се мачат да им помогнат на жртвите од катастрофата.
Под оловното небо во провинцијата Пактика, која беше епицентарот на земјотресот со јачина од 6 степени според Рихтеровата скала во средата, мажи ископаа гробници во едно село, додека се обидуваа брзо да ги положат мртвите да почиваат според муслиманската традиција. Во еден двор лежеа тела завиткани во пластика за да се заштитат од дождовите што ги попречуваат напорите за помош на живите.
Земјотресот беше најсмртоносниот во Авганистан во последните две децении, а властите рекоа дека билансот на жртвите може да се зголеми. Се проценува дека околу 1.500 други биле повредени, соопшти државната новинска агенција Бахтар, пренeсува Асошијетет прес.
„Немаат што да јадат, се прашуваат што можат да јадат, а исто така врне и дожд. Нивните куќи се уништени. Ве молиме помогнете им, не оставајте ги сами“, рече репортерот на Бахтар на снимката од местото на земјотресот.
Катастрофата предизвика уште поголема сиромаштија во земјата каде што милиони веќе се соочија со глад , а здравствениот систем се распадна, откако талибанците ја презедоа власта пред речиси 10 месеци, поради повлекувањето на САД и НАТО. Преземањето доведе до прекин на меѓународно финансирање, а поголемиот дел од светот не соработуваше со талибанската влада.
Како меѓународната хуманитарна заедница, која повлече значајни ресурси од земјата, ќе може да понуди помош и дали талибанската влада ќе дозволи ?
Водачот на талибанците, Хаибатула Ахунџадах, замоли за помош од светот во средата, но официјален претставник на ОН рече дека владата не побарала светската организација да мобилизира меѓународни тимови за пребарување и спасување или да набави опрема од соседните земји.
„Бараме од Исламскиот емират и од целата земја да излезе и да ни помогне. Немаме ништо, дури ни шатор во кој би живееле“, рече еден преживеан кој го кажа своето име како Хакимула.
Патиштата се тешко оштетени во земјотресот, а одроните од неодамнешните дождови направија да бидат непроодни. Иако на само 175 километри, јужно од главниот град Кабул, на некои села во тешко погодениот округ Гајан им требаше цел ден возење за да стигнат на местото.
Ѕидови и покриви на десетици домови во областа се урнаа во земјотресот, а селаните изјавија дека цели семејства се затрупани под урнатините. Новинарите на Асошијетет прес изброиле околу 50 тела само во областа, додека луѓето ги полагале своите мртви пред куќите и во нивните дворови.
Додека модерните згради издржуваат земјотреси со јачина од 6 степени на други места, домовите од кал од тули во Авганистан и планините подложни на лизгање на земјиштето ги прават таквите земјотреси поопасни. Плитките земјотреси, исто така, имаат тенденција да предизвикаат поголема штета, а експертите велат дека длабочината на земјотресот во средата е само 10 километри.
Спасувачите дојдоа со хеликоптер, а новинарите на АП, исто така, видоа амбулантни возила во зоната на земјотресот, но пошироките напори за помош може да бидат спречени од егзодусот на многу меѓународни хуманитарни агенции од Авганистан по преземањето на талибанците минатиот август. Покрај тоа, повеќето влади се претпазливи да се занимаваат директно со талибанците.
Сепак, официјални лица од неколку агенции на ОН рекоа дека талибанците им даваат целосен пристап до областа.
Портпаролот на талибанците Забихула Муџахид на Твитер напиша дека осум камиони со храна и други потреби од Пакистан пристигнале во Пактика. Тој, исто така, во четвртокот рече дека два авиони со хуманитарна помош од Иран и уште еден од Катар пристигнале во земјата.
Добивањето подиректна меѓународна помош може да биде потешко: многу земји, вклучително и САД, испраќаат хуманитарна помош во Авганистан преку ОН и други такви организации за да избегнат финасиски директен контакт со талибанците.
Во информативниот билтен во четвртокот, авганистанската државна телевизија призна дека американскиот претседател Џо Бајден, нивниот некогашен непријател изразил сочувство за земјотресот и ветил помош.
Бајден во средата и нареди на американската меѓународна агенција за помош и на нејзините партнери да ги „проценат“ опциите за помош на жртвите, се вели во соопштението на Белата куќа.
Бројот на жртви што го пријави Бахтар е еднаков на оној од земјотресот во 2002 година во северен Авганистан. За најсмртоносен се смета земјотресот во 1998 година, со јачина од 6,1 степени според Рихтеровата скала. Овој земјотрес и последователните потреси на оддалечениот североисток убиле најмалку 4.500 луѓе.
Епицентарот на земјотресот во средата бил во провинцијата Пактика, на околу 50 километри југозападно од градот Хост, според Метеоролошкиот оддел на Пакистан.
„Тешко е да се соберат сите точни информации бидејќи се работи за планинска област. Информациите што ги имаме се од жителите на овие области“, рече Султан Махмуд, началник на областа Спереј.
Извор: Associated press