Според реакциите, она што предизвикува револт во македонската јавност, се очекувањата дека Скопје ќе стане „подобно“ за Софија ако ги наруши односите со Србија.
Честитката на премиерот Заев до граѓаните од српската заедница во Северна Македонија по повод празникот Свети Сава, ја крена температурата кај некои политичари во Софија. На критики наиде најавата на Заев дека српскиот јазик се враќа како изборен предмет во наставните програми од трето до шесто одделение, а во постапка на одобрување се наставните програми за седмо, осмо и деветто одделение. Истовремено, Заев најави дека во Општина Центар се завршени постапките за изградба на Српски културен центар кој ќе почне да се гради годинава, кога и во соседна Србија ќе се реализира идејниот проект за Македонски културен центар во Белград.
Односите меѓу Србија и Северна Македонија, две соседни земји, станаа предмет на надгледување од соседна Бугарија: кому му е Скопје понаклонето – на Белград или на Софија?
Српски медиуми го пренесоа ставот на Велизар Енчев, бугарски политичар и водител, кој на социјалните мрежи коментира дека се разоткрил тројанскиот коњ на Србија.
„Со изучувањето на српскиот јазик во македонските училишта, Заев ја покажа вистинската суштина на тројански коњ на Србија. Со тоа не само што го зацврстува бугарското вето за македонското членство во ЕУ, туку и се открива пред ЕУ и САД како српска марионетка на Балканот. Се надеваме дека оваа вест ќе стигне побрзо до Брисел и Вашингтон, кои ја притискаат Софија за брз пристап на Скопје во ЕУ. Со што ли Заев е зависен од Србија, па прибегнува кон толку компромитирачка акција”, прашува Енчев.
Иронизирање со честитката
Сепак, најголемо внимание привлече бугарскиот европратеник, Андреј Ковачев, кој по најавата на Заев дека српскиот јазик ќе биде изборен предмет, праша „дали таква би била и честитката на премиерот Заев до Бугарите во Македонија по повод бугарски празник?”
По урнек на честитката на Заев до српските граѓани, европратеникот ја скицираше и честитката „за националниот ден на Бугарите во Република Северна Македонија, кој се слави на денот посветен на еден од најсветлите и најсветите луѓе во историјата на бугарскиот народ – Гоце Делчев”.
„Во Општина Центар се завршени сите претходни постапки за изградба на бугарски културен центар, кој ќе почне да се гради оваа година, а во исто време во соседна Бугарија идејниот проект за Македонски културен центар во Софија. Одиме чекор понатаму и ги враќаме наставните програми за изучување на бугарскиот јазик и култура за кои веќе се одобрени наставните програми од трето до шесто одделение, додека наставните програми за седмо, осмо и деветто одделение се во фаза на одобрување – за разлика од времето кога југословенската комунистичка партија на Тито ги укина во 1944 година. Ги отстрануваме од учебниците сите пасуси во кои Бугарите и Бугарија се прикажани како Татари-Монголи, окупатори, фашисти и непријатели на Македонците. Ние го потврдуваме бугарскиот историски идентитет на сите преродбеници и револуционери кои и се декларираа како Бугари и го нарекоа нивниот јазик – бугарски. Ние ги споделуваме нивните борби, жртви, достигнувања и наследство како дел од заедничката историја на бугарскиот и македонскиот народ“, напиша Ковачев.
Претходно, честитката на Заев до Србите во Македонија по повод празникот Свети Сава, европратеникот Ангел Џамбаски ја нарече „толку апсурдна вест“, што дури неколку пати проверувал дали навистина го прочитал тоа што го прочитал.
„Не познавам друг премиер во светот кој им честита на окупаторите и колонизаторите на неговата земја“, напиша тој на Фејсбук.
Она што според реакциите предизвикува револт во македонската јавност, се очекувањата дека Скопје ќе стане „подобно“ за Софија ако ги наруши односите со Србија.
Односите Софија – Белград одлични
Од страна на Софија македонската актуелна политика сѐ уште се толкува и третира како рецидив на југословенското/српско влијание, со наметната перцепија дека земјава никако не може да ја прекине папочната врвца со Белград. И додека со вакви пораки се остава впечаток дека „српскиот колонијализам и неоколонијализам” во Македонија е архинепријателот на Бугарија за нејзино враќање на односите со Скопје на вистинските темели (и корени), во практика Софија не рефлектира никакви проблеми во односите со официјален Белград.
Бугарскиот премиер Бојко Борисов негува исклучително пријателски односи со српските власти, особено со претседателот Александар Вучиќ. Пред една недела, Борисов му испрати подарок на Вучиќ, уметничка спомен слика од неговата посета на Бугарија лани во јуни, кога двајцата извршија увид во изградбата на „Балкански поток“. Подарокот беше предаден при посетата на Софија на српскиот министер за надворешни работи, Никола Селаковиќ. Тогаш е констатирано „дека одличните односи на претседателот на Србија и на претседателот на владата на Бугарија се од големо значење за билатералната соработка меѓу двете земји”.
И бугарската министерка за надворешни работи, Екатерина Захариева, разговорот со српскиот колега го опиша како „конструктивен дијалог ориентиран кон резултати”.
„Со Србија имаме блиски и прагматични односи. Успеваме да реализираме важни инфраструктурни проекти кои се важни за целиот регион. Факт е дека дури и во време на Ковид-19 ја одржавме динамиката на односите. Се договоривме да продолжиме да работиме на олеснување на врските помеѓу луѓето и бизнисот преку интензивирање на работата за изградба на уште еден граничен премин, на север од Стара планина“, напиша Захариева на Фејсбук.
Таа најави дека до крајот на годината ќе работат и на изградба на магистралата од Софија до границата, што ќе ги стимулира уште повеќе туристичките врски со Србија, и да ги продолжат добрите практики изградени меѓу двете земји на почетокот на пандемијата – зелени коридори за товарен транспорт и брза гранична контрола.
„Разговаравме и за бугарското национално малцинство во Србија, кое е мост и стимул за нашите односи. Потребно е нашите сонародници да имаат целосен пристап и услови преку обезбедување учебници за изучување на нивниот мајчин јазик. Се договоривме да поддржуваме оперативен контакт, за да ги решаваме брзо сите покренати прашања поврзани со бугарското национално малцинство“, напиша Захариева. Овие пораки не предизвикаа порив за скицирање иронични писма од страна на бугарски европратеници.
Извор: ДВ