Семејствата на лица со попреченост на локално ниво се соочуваат со недоволни социјални, здравствени и образовни услуги. Ова го покажува извештајот „Од закон до реалност“ на Здружението за поддршка на деца и млади со различности „Сината Птица – Скопје“, по истражувањето спроведено во три општини низ Македонија – Охрид, Боговиње и Берово.
Здружението „Сината птица“ е во процес на имплементација на проектот „Застапуваме, зајакнуваме, се поврзуваме“, поддржан од „Швајцарската агенција за развој“ преку програмата Civica Mobilitas.
Целта на проектот е јакнење на капацитетите на семејствата кои имаат деца со попреченост. Истражувањето е направено преку фокус групи, каде низ директните сведоштва на родителите се пренесени условите и проблемите со кои се соочуваат семејствата на лицата со попреченост од овие општини.
-Генералниот впечаток е дека, и покрај ретките добри практики на локално ниво, неопходни се сеопфатни системски мерки, поголема сензибилизираност и поорганизиран пристап во трите сектори (образование, социјална и здравствена заштита) со цел вистински да се подобри квалитетот на живот на лицата со попреченост и нивните семејства, се наведува во извештајот.
Социјалните услуги во многу случаи не се доволни ниту според квантитетот, ниту според квалитетот и тие главно се сведуваат на парични трансфери.
-Згрижувачот, покрај надоместоците за згрижување на децата/лицата со попреченост, има право и на парична помош во висина од 8.000 денари и право на пензија, за разлика од биолошките семејства, кои не можат да остварат иста таква поддршка од страна на државата.Тоа го забавува процесот на деинституционализација: недоволната поддршка ги поттикнува биолошките семејства да ги сместуваат лицата со попреченост во институции, стои во извештајот.
Вклучувањето на лицата со попреченост во образовниот процес, според истражувањето, останува голем предизвик поради недоволната подготвеност на наставниците, недостаток на стручни кадри и немањето поддршка од државните институции, додека во училиштата нема ниту доволно материјали за различни попречености.
Физичката непристапност на здравствените институции и несоодветниот однос на здравствените работници на локално ниво ги принудуваат родителите да одат до клиничките болници во поголемите градови дури и за мали интервенции.
Извештајот, на македонски и албански јазик, официјално ќе биде промовиран денеска во просториите на Општина Охрид, а ќе биде презентиран и во Боговиње и Берово – на 27 февруари и 1 март.
Крајната цел на проектот е создавање на неформални мрежи на родители во секоја општина од кои ќе се формира работна група составена од родители, претставници на локалните институции и локалната власт, кои понатаму ќе ги детектираат проблемите на локално ниво, ќе ги разгледуваат опциите за нивно решавање и ќе лобираат кај повисоките инстанци.