Почитувањето на основните права и вредности, вклучувајќи го правото на собирање и слободата на медиумите, се клучни за пристапување кон Европската унија, истакна комесарката за проширување, Марта Кос во обраќање до членовите на Европскиот парламент. Таа додаде дека е посветена на пристапувањето на Србија во ЕУ, но дека Белград мора да преземе конкретни чекори.
Коментирајќи ги граѓанските и студентските протести и полициската бруталност, Кос рече дека очекуваат полицијата и полициските акции да бидат пропорционални и да ги почитуваат основните права.
„Ги осудуваме сите акти на омраза, вандализам и насилство и продолжуваме да ги повикуваме сите страни да ги намалат тензиите. Почитување на основните права и вредности, вклучувајќи ја слободата на мирно собирање, слободата на медиумите и академската слобода. Ова се клучни елементи на европската интеграција и мора да се почитуваат насекаде и од сите. Ова исто така значи избегнување на секаков вид насилство врз претставници на владата и нивните семејства, како и избегнување напади врз просториите на политичките партии“, рече таа.
Комисијата постојано ја нагласува важноста на почитувањето и проактивната одбрана на независноста на судските органи, додаде таа.
„Го осудуваме насилството или заканите врз претставници на судството, вклучително и обвинителството“, изјави Кос.
Слободата на медиумите е еден од темелите на демократското општество и фундаментално право во ЕУ, нагласи таа.
„Политичките и економските влијанија врз медиумите во Србија оставаат причина за загриженост. Очекуваме дека Србија ќе создаде поволна средина за слобода на медиумите и ќе обезбеди почитување на слободата на изразување, без никакво мешање. Повикуваме на деескалација на тензиите и властите да дозволат соодветен простор за новинарите слободно да ги изразат своите ставови. Нападите чии жртви беа новинарите за време на протестите мора да престанат, вклучително и случаите кога полицијата и вербалните напади од високи функционери учествуваа во тоа. Новинарите мора слободно да ја работат својата работа, да не бидат загрозени со насилство, заплашување, за граѓаните да можат да добијат пристап до сите информации“.
Комисијата, исто така, нагласува, продолжи Кос, дека ширењето на дезинформации и непријателска политичка реторика, вклучително и против ЕУ е спротивно на европските стандарди и вредности.
„Сакаме Србија да биде вистински демократска и да биде дел од ЕУ. Јас сум посветена на тоа како комесар за проширување. Ќе продолжиме да бидеме конструктивни и ќе направиме сè за да ѝ помогнеме на Србија да продолжи напред по патот кон членство во Европа, но за тоа да се случи, потребни се конкретни чекори во однос на реформите и демократските принципи. Учеството на претседателот Вучиќ на воените паради во Москва и Пекинг, со некои критички изјави против ЕУ и почитуваните членови на Парламентот, минатиот пат на сметка на делегацијата на Европските зелени, не е едноставно она што се очекува од земја-кандидат“, истакна Кос.
„Србија мора да ги засили своите напори за надминување на моменталната стагнација, истовремено спроведувајќи клучни реформи. Време е за конкретни резултати во борбата против корупцијата и зајакнување на владеењето на правото, вклучително и независно судство и медиумски слободи, како и реформирање на изборниот систем“, рече таа.
Комисијата очекува Србија да создаде подобрена средина за граѓанскиот сектор, истакна таа.
„Важно за Србија е да создаде услови за обновување на дијалогот меѓу актерите на целата политичка сцена и во општеството. Според наше мислење, тој треба да се базира на обновен општествен консензус за клучните реформи. Се надеваме дека ќе се преземат мерки во насока на дијалог кога станува збор за избор на новиот Совет на РЕМ и успешно завршување на таа постапка во следните неколку недели. Тоа е една од обврските за отворање на кластер 3“, рече Кос.