Намалување на неделниот фонд на часови и на бројот на ученици во паралелка, надворешна евалуација за рангирање на основните училишта, ограничување на надлежностите на директорите т.е. нивно преземање од Наставничкиот совет, советување на родители чии деца користат говор на омраза, можности за напредок на талентирани ученици – ова се дел од измените на Законот за основно образование.
Јавната расправа за измените на Законот ќе трае еден месец.
Министерката за образование Рената Дескоска рече дека очекува Законот да биде донесен пред почетокот на новата учебна година.
Со Законот се предвидува максималниот број на часови да не надминува 20 наставни часа неделно за учениците од прво до трето, 25 часа за учениците од четврто до шесто и најмногу 30 наставни часа неделно за учениците од седмо до деветто одделение. Се намалува неделниот фонд на наставни часови за одделенските наставници – од 18 до 23 наставни часови, во кои влегува и времето за организирано прифаќање на учениците пред и по наставата.
Предметните наставниците кои немаат доволно часови може да бидат ангажирани на одржување на интегрираната база на податоци, одржување на веб-страницата, е-дневникот на училиштето и други обврски поврзани со компјутерската работа во училиштето за што ќе добиваат три, шест или осум часови во фондот на часови во зависност од бројот на ученици.
Повеќе ќе нема настава во саботите. „Бројот на наставни денови нема да биде фиксно утврден со цел да се избегне одработување на часови во саботите за кои се покажа дека не се ефективни денови за настава“ рече министерката Дескоска.
Бројот на ученици во паралелка може да се движи од 20 до 30 ученици. Тенденцијата е во едно одделение да има максимум по 24 ученици.
Исто така се преддвидува во едно одделение да нема повеќе од два ученика кои се со посебни образовни потреби. За овие ученици ќе има и мобилни служби составени од стручни лица, а училиштето ќе обезбеди и лични асистенти кои ќе бидат плаќани од државиот буџет. За ученици кои се на домашно или болничко лекување подолго од три недели, пак, се воведува можност за организирање и остварување на основното образование во здравствени и домашни услови.
За да се спречи насилство и други девијантни појави, училиштата ќе бидат обврзани да спроведуваат програми за заштита од насилство, злоупотреба и запуштање, програми за спречување дискриминација и програми за превенција на други облици на девијантно однесување. Доколку ученикот користи говор на омраза, неговиот родител, односно старателот, се упатува на советување.
Талентираните ученици, ќе имаат можност за настава според напреден образовен план, кој овозможува нивниот развој и напредување да се одвива според нивните способности и интереси.
Се воведува и обврска за професионална ориентација на учениците од основното образование при што училиштето во соработка со установи за професионална ориентација ќе им помага на родителите и на учениците при изборот на средното училиште и занимањето.
Надворешна евалуација на училиштата ќе биде основа за нивно рангирање и ќе ја спроведува Државниот испитен центар. Вработените во најдобро рангираното училиште ќе примаат додаток на платата во износ од 30 проценти во наредните 12 месеци.
„ Законот ќе овозможи порелаксиран пристап на наставниците и на учениците во образовниот процес и ќе оневозможи злоупотреби од директорите. Во законот нема мерки кои ќе значат посебно буџетско зафаќање. Некои работи се бесплатни, само треба да имате волја да ги направите. Прашањето е во сенсот за проблемите со кои се соочуваат наставниците и учениците во образовниот процес и желбата тие да се решат“ рече министерката Дескоска.