Државниот советник во владиниот Сектор за европски прашања, и признаен експерт за односите меѓу Скопје и Брисел, Драган Тилев во првата оценка по објавувањето на извештајот на ЕК за Македонија рече дека тој е објективна слика за реформите и за усогласеноста со ЕУ.
„На 12 октомври Европската комисија го објави долгоподготвуваниот пакет за проширување за 2022 година, со посебни годишни извештаи за секоја земја од Западниот Балкан и Турција. Велам, долгоподготвуваниот, бидејќи извештајот содржи наоди и факти за се што се случило, или не се случило, а требало да се случи, во изминатите 365 дена. Во таа насока, ќе нагласам дека извештајот за 2023 година веќе почнува да се пишува од денеска. Затоа време за одмор нема. Потребна е длабинска анализа, која веќе СЕП ја работи и конкретни одлуки и акции“, вели тој.
Тилев рече дека извештајот е објективна слика за тоа до каде сме со реформите и какво е нашето ниво на усогласеност со европското право, врз основа на објективни информации добиени од наша страна, но најголем дел и од страна на други фактори, покрај Европската комисија, односно од земјите членки, од Меѓународните финансиски институции и од невладините организации. „Вообичаено е дека некои ќе го третираат извештајот како добар, некои како помалку добар, некои како објективен, а други пак не. И едните и другите се во право, бидејќи Извештајот само бележи резултати во извештајниот период и кумулативен успех од 2001 година наваму и зависи кој како сака да го чита. Она што е важно е да се разберат пораките, насоките, трендовите, приоритетите“, смета тој.
Тилев посочи дека според него извештајот е добар. „Од моето искуство можам да го оценам како добар, бидејќи го бележи почетокот на долгоочекуваниот почеток на пристапните преговори и првата меѓувладина конференција одржана на 19 јули оваа година, како и продолжувањето на скрининг процедурата, или аналитичкиот преглед на европското законодавство. Во политичките критериуми кумулативно и натаму сме солидни, најмалку како Црна Гора и Србија кои веќе долго време преговараат, а сме пред другите во делот на економските критериуми. Тоа е добра стартна основа да продолжиме со премин кон европското закондавство во сите кластери, области и поглавја, сега според новата методологија“, оценува тој.
Неговата порака е државата да го искористи моментумот на скрининг процесот, делумно вратениот ентузијазам кај администрацијата и поволната политичка клима во рамките на Унијата и особено кај членките кои се јавуваат како главни двигатели на овој процес и да се забрзаат реформите. „Промените се континуирани, нам не ни останува ништо друго туку да се прилагодуваме на промените, и тоа најбрзо што можеме“, смета Тилев.
Осврнувјќи се на новиот геополитички фактор – војната во Украина, тој додава дека има влијание врз светот, и политички и економски. „Нашата евро-атлантска ориентација е недвосмислена, нашето членство во НАТО огромен плус за нашата безбедност. Но, ќе мора и внатре да се консолидираме околу клучните реформски процеси, да се донесат државно одговорни политички одлуки кои земјата ќе ја покренат нанапред, ќе го забрзаат нашето интегрирање во ЕУ и ќе обезбедат заедничка иднина. Не велам подобра, не велам посветла, туку велам заедничка, оти времето е такво да мора да се определите, а ние оддамна се определивме и остануваме на вистинската страна на историјата“, вели Тилев.
„Извештајот е само сигнал до каде сме и кои треба да бидат нашите приоритети, се друго останува на нас дома да го сработиме. Никој одлуките нема да ги донесе наместо нас, никој нема да ја гради нашата држава за нашите идни генерации. Тоа е наша државна обврска и наш национален приоритет“, порача овој долгогодишен експерт.