Таблата на Хрватските одбранбени сили (ХОС) на која стоеше усташката парола „За дом спремни“ симната е од Јасеновац.
Според фотографиите објавени на социјалните мрежи, спорната табла ја отстрануваат работници на комуналното претпријатие на Новска. Таа би требала да биде преместена во спомен обележјето Трокут во Новска, каде денеска же биде одржана комеморација.
ХОС последниве неколку дена водеа интензивни преговори со хрватската Влада.
Министерот за бранители Томо Медвед не сакаше да ја коментира одлуката за симнување на таблата, која предивика тензии со Србија, која упати и протестна нота до хрватската Влада, бидејќи со тоа се навредуваат чувствата на српскиот народ, бидејќи жртвите во Јасеновац се Срби, ликвидирани од усташите, а таблата содржи усташка парола.
Спомен плочата беше закана за Владата на Пленковиќ
Хрватската коалициска влада, предводена од ХДЗ, се соочува со можноста да се распадне, токму поради спомен-плочата на која е врежан поздравот „За дом спремни“, кој во Втората светска војна го користело профашистичкото усташко движење.
Спомен-плочата беше подигната во чест на 11 загинати членови на Хрватските одбранбени сили (ХОС), паравоени сили и партиска милиција на екстремно десничарската, Хрватска партија на правата, формирани во Татковинската војна во Хрватска. Таа беше откриена во Јасеновац во ноември, во близина на местото на поранешниот најголем усташки концентрационен логор.
Нејзиното поставување веднаш предизвика негативни реакции, не само на опозицијата, туку и на партнерот на ХДЗ, Независната демократска српска партија (СДСС).
Во Јасеновац, помеѓу 1941 и 1945 година, усташите ликвидирале над 83.000 Срби, Евреи, Роми и антифашисти.
Проблемот е и во тоа што слоганот испишан на споменикот, е дел од официјално регистрираниот грб на организацијата на ветераните на ХОС, воени сили формирани на почетокот од конфликтот во Хрватска во 1991 година, кои се бореа против бунтовничките Срби во оваа земја и Југословенската народна армија (ЈНА). Тие во 1992 беа интегрирани во хрватската војска.
Здружението на доброволци на ХОС во Загреб, во 1998 година, беше регистрирано во Градската канцеларија за општа управа и во Министерството за управа, заедно со слоганот „За дом спремни” на нивниот официјален грб.
Користењето на овој слоган во Хрватска не е забрането, иако повеќе судови имаат утврдено дека тој е симбол на усташкиот режим. Овој поздрав, понекогаш се скандира и на некои настани на десницата, но и за време на фудбалски натпревари.
Во декември минатата година, кога медиумите пишуваа за спорот со спомен-плочата во Јасеновац, премиерот Андреј Пленковиќ, изјави дека владата ќе усвои закон, со кој ќе се регулира ова прашање.
Пленковиќ тогаш најави дека ќе се формира специјална комисија, составена од експерти, кои ќе работат на законот за регулирање на употребата на симболите на тоталитарните режими.
Така, хрватската влада, во март оваа година го формира Совет за справување со последиците од владеењето на недемократските режими, иако неговите членови не се согласија да се дискутира и за прашањето за употреба на поздравот „За дом спремни”.
Од друга страна, либералната, Хрватска народна партија (ХНС), во јуни, кога се приклучи на коалициска влада на ХДЗ, соопшти дека спомен-плочата ќе биде отстранета во рок од еден месец, а тој рок истече на крајот на јули.
Во меѓувреме, Пленковиќ изјави дека Владата, по ова прашање, чека одговор од Министерството за управа.