Шпанската политичка криза се продлабочи овој петок, кога каталонската Влада конечно официјално прогласи независност – предизвикувајќи ја Владата во Мадрид да преземе конкретни чекори.
Борбата за Каталонија, најбогатата од шпанските 17 региони, ја вмеша една од најголемите европски земји во најлошата политичка криза, по обвновувањето на демократијата во 70тите години на минатиот век.
Започна со организирањето на каталонските лидери на референдумот за независност на први октомври. Тој референдум беше прогласен за незаконски од шпанскиот највисок суд и предизвика насилни судири со националната полиција.
Што се случи?
По недели на неизвесност, каталонската Влада водена од претседателот Карлес Пучдемонт гласаше во полза на еднострано прогласување на независност од Шпанија.
Гласањето дојде речеиси еден месец по одржувањето на референдумот кој беше прогласен за незаконски од шпанските власти.
Тоа беше кулминација на долгогодишните напори на каталонските сепаратисти.
Околу 90 отсто гласаа во полза на независноста на референдумот, но излезноста беше само 43 отсто. Сепаратистичкото движење длабоко ја подели Каталонија.
Што следува?
Набрзо по гласањето во каталонскиот Парламент овој петок, шпанскиот Сенат во Мадрид изгласа во полза на воспоставување директно владеење врз Каталонија, според одредбите од членот 155 од шпанскиот Устав. Овие одредби никогаш порано не биле применети.
Властите му дозволуваат на Мадрид да го отстрани Пучдемонт и неговите министри од власт, и да ги заземе функциите на регионалната администрација во Барселона.
Не е јасно како тоа ќе се случува во пракса, дали каталонскиот Парламент доброволно ќе ги предаде своите власти или официри на шпанската национална гарда ќе мора да ги отстрани со присила.
Каталонската најголема опозициска група ги повика државните службеници мирно да се спротивстават на наредбите од Мадрид.
Членот 155 од Уставот на Шпанија никогаш не бил искористен. Ѝ дозволува на централната влада да ја преземе контролата врз регионите, како Каталонија и Баскија, на кои им беа загарантирани слободи по падот на диктатурата на Франко во 1975 година, ако постапуваат надвор од законот или се заканат на националниот интерес.
Владата во Мадрид вели дека оди понатаму со примена на членот 155 за да ги заштити интересите на сите Шпанци, вклучувајќи ги и Каталонците.
– Шпанија е сериозна земја и голема нација и ние не смееме да го толерираме обидот на неколку луѓе да го занемарат нашиот устав – рече шпанскиот премиер Мариано Рахој.