Јужноафриканската влада, наследник на режимот на апартхејдот, го покрена случајот против Израел, обвинувајќи дека ги прекршил своите обврски од конвенцијата за геноцид во војната против Хамас во Газа, пренесува Си-Ен-Ен.
Јужна Африка побара од судот да укаже на „привремени мерки“ за заштита на правата на Палестинците во Газа „од непосредна и непоправлива загуба“.
Меѓународниот суд на правдата треба да отвори дводневно сослушување во постапката што ја покрена Јужна Африка, обвинувајќи го Израел за геноцид врз Палестинците во Газа, што би можело да го наведе судот да нареди итна суспензија на израелската воена кампања во енклавата.
МСП, основан во 1945 година, е највисокиот суд на Обединетите нации и сослушува случаи покренати од држави кои обвинуваат други за кршење на нивните обврски од договорот на ОН. Јужна Африка и Израел се потписници на Конвенцијата за геноцид од 1948 година, што значи дека се обврзани да не вршат геноцид и да го спречат и казнуваат. Конвенцијата автоматски му доделува на МСП јурисдикција над државите потписнички.
Во поднесокот од 84 страници до МСП, Јужна Африка тврди дека Израел врши геноцид со убивање на Палестинците во Газа, предизвикувајќи сериозни ментални и телесни повреди, присилна евакуација, широко распространет глад и со создавање услови „пресметани да доведат до нивно физичко уништување. ”
„Израел се вклучи и не успеа да спречи или казни дела и мерки кои се геноцидни, што претставуваат флагрантно кршење на обврските на Израел“, се вели во поднесокот.Во поднесокот, Израел исто така се обвинува дека не успеал да го спречи поттикнувањето на геноцид во јавните изјави од неговите официјални лица.
ОН го дефинира геноцидот како чин „извршен со намера да се уништи, целосно или делумно, национална, етничка, расна или религиозна група“. Од ОН велат дека е развиен „делумно како одговор на нацистичката политика на систематско убивање на Евреите за време на холокаустот“.
Одборот од 15 судии на МСП, кој заседава во Хаг во Холандија, е проширен со дополнителен судија од секоја страна во овој случај. Израел ќе го застапува пензионираниот судија на Врховниот суд Ахарон Барак, 87-годишен преживеан од Холокаустот, а Јужна Африка од Дикганг Мосенеке, поранешен заменик главен судија во земјата.
Реакција од Израел
Израел го отфрли случајот како „апсурдна крвна клевета“, а владиниот портпарол Ејлон Леви рече дека е „трагично што нацијата виножито која се гордее со борбата против расизмот ќе се бори про-боно за антиеврејските расисти“.
Израелскиот претседател Исак Херцог изјави во вторникот дека нема „ништо погрозоморно и поглупо“ од тврдењето на Јужна Африка. Израел ќе претстави случај „користејќи самоодбрана“, рече тој, за да покаже дека прави „максимум“ под „исклучително комплицирани околности“ за да избегне цивилни жртви во Газа.
САД со поддршка за Израел
САД ја поддржуваат позицијата на Израел. Државниот секретар Антони Блинкен во вторникот во Тел Авив рече дека случајот е „незаслужен“ и го одвлекува вниманието од напорите за решавање на хуманитарната криза во Газа и спречување на ширење на војната.
Европски реакции
Меѓутоа, во Европа постои загриженост дека Израел можеби го прекршил меѓународното право во својата војна. За време на сесијата за прашања и одговори со британските пратеници во вторникот, министерот за надворешни работи Дејвид Камерон рече дека е загрижен дека Израел можеби го прекршил меѓународното право и дека советот што го добил досега е дека Израел се усогласува, но има прашања на кои треба да одговори.
Јужна Африка треба да ги претстави своите усни аргументи во четврток, а Израел следниот ден.
Откако сослушувањето ќе заврши во петокот, може да поминат денови или недели пред судиите да издадат одлука за мерките за итни случаи. Израел ќе може да ја оспори јурисдикцијата на судот и би можел да бара отфрлање на случајот.
Подготви: Д. Тахири / Цивил Медиа