Учебници со дискриминаторски содржини, навреди за одредени етнички заедници, граматички грешки, употребени мали наместо големи букви, изменети историски настани или како во спорниот учебник од втора година гимназиско образованите каде меѓу другото се вели дека „жената што е затворена дома нема јавни улоги и нема можност да прави кривични дела“.
По бурните реакции од јавноста, од МОН најавија дека во планот на Педагошката служба за ревизија на учебниците е и „Социологијата“ за втора година средно образование и до почетокот на учебната 2020/2021 неговата содржина ќе биде соодветно измената.
„Забелешки за овој учебник неодамна беа доставени од Бирото за развој на образованието, по барање на МОН за проверка на содржината на учебниците со цел осовременување на истата, особено на оние кои се користат во гимназиското образование (бидејќи се одобрени во периодот од 2001 до 2006 година). За учебниците за кои добивме забелешки беше спроведен процес на корекција и повторно печатење во 2018 година, но меѓу нив не беше и учебникот кој денес е предмет на повеќе медиумски текстови, односно за истиот не беа доставени забелешки, наведува Министерството.
Индикативно е, како никој од надлежните служби, ниту од наставниците досега не реагирал на содржина во овој учебник. За оваа дискриминаторска содржина која ја искривува перцепцијата на учениците дознавме од родител, на социјалните мрежи, како што всушност дознаваме и за други учебници за кои во последната деценија има бурни реакции и забелешки.
Ана Глигорова, активистка во борбата против извршителите која на Фејсбук откри каква содржина крие учебникот по Социологија, за НОВА вели дека учебникот треба итно да се повлече, а не на полугодие или на крај на учебната година и да се направи скрипта по која учениците ќе ја совладаат материјатаза оваа учебна година.
„Самата содржината(каде меѓудруготосе наведува дека и прељубата е кривично дело) е кривично дело заради заблуда, дискриминација и измама. Учебникот треба итно да се повлече, без да се чека полугодие“, вели Глигорова за НОВА.
Според процедурата, Бирото за образование го изготвува годишниот план и програма, а педагошката служба на МОН распишува јавен оглас за прибирање на ракописи за учебници кои потоа се проследуваат до Националната комисија за учебници. Потоа се бараат рецензенти кои треба да ги изнесат забелешките од содржината.
Извори за НОВА, од Министерството велат дека имало случаи кога забелешките на рецензентот не се земале во предвид или се игнорирале и така учебниците биле пуштани на печатење. Дали и во овој случај било така треба да докажува МОН и службите кои се задолжени за тоа.
Внимателно со содржините во учебниците, вели Татјана Алексиќ, професорка по македонски јазик во „Корчагин“. Таа вели дека доцна препознавме дека образовните политики, без оглед на добрите идеи во зародишот, може да пермутираат во погубни политики при што колатерална штета се учениците, а меѓу примерите е и екстерното тестирање и Кембриџ систем.
„Многу внимателно со содржините на учебниците, тие се чеда кои ни ги растат чедата, правилно ги воспитуваат и образуваат, не се маркетинг трикови, комерцијални брзо потезни дела, тие треба да се инспиративни ремек-дела податливи за многу генерации ученици и со извесна доза на нови содржини прилагодени на новите времиња“, потенцира професорката Алексиќ.
Имајќи во предвид колку брзи се промените во секој поглед и на секое поле можеме да заклучиме дека содржините што се во нашите учебници денес се изградени на знаења од минатото,нерелевантни и надминати научни вистини, вели Наде Молеровиќ, директорка во ОУ „Гоце Делчев“ .
„Денешните учебници кај нас за жал се уште промовираат меморирање, наместо разбирање и не секогаш и сите содржини соодветствуваат на возраста на детето. Преобемни се, застарени, водени и напишани од автори кои со години наназад немаат допир до училници, училишта и со публиката на која им се наменети-децата/ученици. Особено изгубена е врската и не се со чекор на потребите на модерните генерации ученици кои учат на интерактивен, забавен, илустративен начин. Најтажно е што учениците не можат во учебниците да ги пронајдат одговорите на прашањата: Зошто? Како? Она што мене посебно ме загрижува е: наставниците согласно досегашните учебници пренесуваат застарени, досадни, некорисни информации“, вели Молеровиќ.
Универзитетскиот професор Нелко Стојановски кој заедно со уште двајца ко-автори го напишале учебникот пред 17 години, вчера изјави дека за него нема ништо спорно ниту дискриминаторско во учебникот бидејќи книгата била базирана на факти и бројки за стапката на криминал од историски материјали.
Сепак, овој учебник ќе биде повлечен, ревидиран и препечатен од страна на МОН. Но, она што никој досега не го потегна е прашањето на одговорноста за сите чинители, вклучувајќи ги тука и рецензентите и одговорните во Бирото за образование.