Оваа недела продолжуваат рестрикциите на вакцината на шветско-британската компанија Астра Зенека. Вчера се донесе одлука во Велика Британија дека оваа вакцина нема продожи да биде давана на лица под 30 години поради ретки случаи на згрутчување на крвта. Од оваа недела, на британците помлади од 30 години ќе им биде понудена една од другите вакцини кои се одобрени за користење во Велика Британија.
Иницијално повеќе регулативни тела не сметаа дека проблемот со згрутчување на крвта е доволно голем: овие несакани последици се појавија кај само 30 пациенти од 18 милиони вакцинации во Велика Британија каде голем процент од британските граѓани и резиденти се вакцинираа со оваа вакцина.
Но сега Џонатан Ван-Там, заменик главен медицински офицер за Англија, смета дека е потребна корекција во администрацијата на оваа вакцина. Иако во Британија моментално се превземаат овие мерки за претпазливост, Џун Рејн, извршената директорка на Агенцијата за регулирање на лекови и здравствени производи рече дека придобивките продолжуваат да ги надминуваат ризиците „за огромното мнозинство на луѓе“. Односно, фактот што се превземаат мерки за претпазливост за помладите луѓе не значи дека вакцината на Астра Зенека е небезбедна вакцина за сите, туку дека може да предизвика несакани ефекти кај одредени групи на луѓе.
„Балансот на придобивки и ризици е многу поволен за постарите луѓе, но тој баланс е малку поразличен за помладите“, рече Џун Рејн.
Politico пишува дека до 31ви март, 2021 од 20 милиони дози од вакцината Астра Зенека кои биле дадени се појавиле 79 случаи каде што имало потенцијално згрутчување на крвта. Од тие 79 случаи починале 19 луѓе од кои 3 биле жени на возраст под 30 години.
Рејн кажа дека 14 од 19те смртни случаи се случиле поради истата компликација. Односно овие фатални случаи биле резултат на тромбоза на церебрален венски синус (CVST), со ниски тромбоцити, а петте други случаи биле други видови на тромбоза во главните вени.
Моментално постојат и активно се користат други лекови кои предизвикуваат зргутчување на крвта кои се долго време се одобрени од страна на регулативни тела. Еден познат пример на вакви лекови се хормонални орални контрацептиви кои ги пијат (најчесто) цисродови жени за заштита од бременост. Милиони (цис) жени и луѓе од други родови идентитети низ целиот свет користат ваков вид на контрцептиви, најчесто со консултација од страна на доктор. Ако некоја личност прима вакви контрацептиви, шансите да искуси згрутчување на крвта се 6 пати повисоки отколку кај личност што не зема ваков вид на контрацептиви. Доколку се појави згрутчување на крвта, често се препорачуваат лекови за антикоагулација. Односно дури и да се појават ваквите нус ефекти поради орална контрацепција (или вакцинација), често има начин за справување со несаканите последици.
За сега изгледа дека кај Астра Зенека вакцината, шансите за потенцијално згрутчување на крвта се отприлика исти, но ова сѐ уште не е сигурно докажано. Македонските граѓани кои се вакцинираа во Србија пред две недели, меѓу кои имаше и помлади луѓе, се вакцинираа само со вакцината на Астра Зенека. Една 28-годишна девојка која се вакцинираше со Астра Зенека во Србија беше хоспитализирана поради тромботичен ефект кој го добила по вакцинацијата.
„Има ситуации каде вакцината Астра Зенека предизвикува тромботична реакција кај млади луѓе“, рече министерот за здравство Венко Филипче во врска со случајот на 28-годишната девојка, додавајќи дека иако овие случаи се ретки, треба да се биде претпазливи. „Засега нема препораки дека нешто превентивно треба да се прави, станува збор за ретки случаи,“ кажа Филипче на 31ви март, 2021.
Ќе видиме како македонските институции ќе реагираат по оваа вест од Велика Британија и дали истите годишни рестрикции ќе почнат да важат и во С. Македонија.
Елена Гаговска